noemt men de brokstukken van een juridisch werk, die in 1821 door kardinaal Angelo Mai in de bibliotheek van het Vaticaan op een palimpsest ontdekt zijn. De weinige gevonden bladen (28) bevatten citaten uit Romeinse juristen en keizerlijke besluiten over koop, vruchtgebruik, bruidschat, voogdij en schenkingen.
Het geheel schijnt door een particulier voor de practijk samengesteld te zijn, maar de naam van de vervaardiger is onbekend en tijd en plaats van ontstaan onzeker. De laatst vermelde Keizerlijke Constitutie is van het jaar 372 n. Chr., maar dit kan een latere toevoeging zijn. Het werk moet zeker vóór 438 zijn vervaardigd; men vermoedt kort na 318 en in het Westen van het Rijk.Beste uitg. door Th. Mommsen (1860) en in de Collectio librorum iuris anteiustin., dl III (1890).
Lit.: Fritz Schulz, History of Roman Legal Science (Oxford 1946), blz. 310-311; B. H. D. Hermesdorf, Schets v. d. uitwend, gesch. d. h. Rora. Recht, 3de dr. (1946), blz. 304.
