of [i]epiphyse
[/i](1), gewrichtseinde der pijpbeenderen, dat bij jonge individuen door een stuk kraakbeen, bij volwassenen door beenweefsel met de schacht (diaphyse) verbonden is (z been). Het stuk kraakbeen heet epiphysaire schijf en dient voor de lengtegroei van het bot.
(2), corpus pineale of pijnappelklier, is een verdikte uitstulping van het dak van de derde ventrikel der hersenen. Zij is opgebouwd uit epitheelcellen, zenuwbindweefsel, zenuwvezels en -cellen, waartussen bloedvaten verlopen. Eigenaardig is het voorkomen van het zgn. hersenzand* er in. De betekenis van het orgaan bij de hogere gewervelde dieren is niet geheel zeker; men rekent het tot de klieren met inwendige afscheiding. Proeven op dieren, waarbij de epiphysis werd weggenomen of omgekeerd geïmplanteerd, hebben geen eensluidende resultaten opgeleverd. Bij kinderen heeft men voortijdige geslachtsrijpheid waargenomen, die met gezwellen van de epiphysis in verband gebracht moest worden.
