is een colloidale oplossing, waarbij de ene vloeistof, bijv. olie, zeer fijn verdeeld is in de andere phase (bijv. water, melk). Wordt nu de hoeveelheid olie zoveel verhoogd, tot omstreeks 85 pct, dat de oliedruppeltjes een dichtste bolstapeling vormen, dan leidt een verdere verhoging van de verhouding olie/water tot omkering van het emulsie type, dan ontstaat nl. een dispersie van water in olie (mayonnaise, consistentvet en zalven).
Door de sterke lichtverstrooiing ziet een emulsie er meer of minder duidelijk wit uit. Door zeer intensieve roering ontstaat gemakkelijk een emulsie, maar deze is slechts stabiel, indien een emulgator wordt toegevoegd. Deze capillairactieve stoffen waaronder ook de eiwitstoffen behoren vormen met haar, enerzijds olie-oplosbaar, anderzijds water-oplosbaar gedeelte, bijv. resp. de koolwaterstofs taart en de carboxylgroep van een zeeion, een éénmoleculair laagje, hetwelk het samenvloeien van de druppels verhindert.Het emulgeren geschiedt gewoonlijk in twee stadia. In de eerste wordt een niet homogene, grove voor-emulsie verkregen door de vloeistoffen te schudden, te roeren, te slaan. Deze voor-emulsie wordt dan verder verwerkt in homogeniseerapparaten, waarbij de voor-emulsie onder hoge druk door nauwe spleten wordt geperst of waarbij ze onder hoge druk tegen harde wanden wordt geslingerd.
Al naarmate de ,,olie”-phase lichter of zwaarder is dan de waterphase, zal de emulsie op de lange duur „opromen” dan wel uitzakken. Door schudden ontstaat weer een homogene emulsie. Emulsies spelen technisch een grote rol op talrijke gebieden, melk, rubberlatex, emulsie-polymerisatie van kunstrubbers en andere plastica, emulsieverven, toepassing van insecticiden in emulsievorm, asfaltemulsies.
PROF. DR J A. A. KETELAAR
Lit.: Clayton, Theory of Emulsions (Philadelphia 1943); A. M. Schwartz, J. W. Perry, Surface active Agents (New York 1949); S. Berkman and G. Egloff, Emulsions and Foams (New York 1941); F. A. Henglein, Grundriss der Chem. Technik (Berlin 4 und 5 Aug. 1949). P. 44.
Emulsies in de pharmacie onderscheidt men in natuurlijke emulsies, bereid door stampen met water van oliehoudende zaden (bijv. amandelen, papaverzaad, hennepzaad) en coleren, en onechte emulsies, die verkregen worden uit een van de bovengenoemde stoffen en water met behulp van arabische gom, tragacanth, eidooier, e.d. De emulsievorm vergemakkelijkt de doseerbaarheid en het innemen van de er in verwerkte geneesmiddelen, welke, in deze vorm toegediend, sneller worden geresorbeerd.
