Onder normale omstandigheden ontstaan drukgewaarwordingen, wanneer de huid aan mechanische prikkeling wordt blootgesteld; bijv. doordat zij in contact komt met een hard voorwerp, of doordat een haar wordt gebogen, of aan een haar wordt getrokken. Algemeen wordt aangenomen, dat het verschil in druk tussen het wel en het niet geprikkelde gedeelte van de huid de rechtstreekse oorzaak is van het ontstaan van zekere processen in daarvoor gevoelige organen, die ons de drukgewaarwordingen verschaffen.
Om deze organen op te sporen is door von Frey, de pionier op dit gebied, een eenvoudig instrument ontworpen. Het bestaat uit een staafje, waarop aan het uiteinde loodrecht een haar is bevestigd. Wanneer men dit haar loodrecht op de huid plaatst, en een lichte druk uitoefent, zodat het haar zich enigszins kromt, ervaart men op sommige punten van de huid een drukgewaarwording, op andere niet. Die plaatsen, waar drukgewaarwording optreedt, noemt men drukpunten. Deze en latere onderzoekingen met een meer verfijnde apparatuur hebben tot het resultaat geleid, dat deze drukpunten, en dus waarschijnlijk ook de zich in de huid bevindende voor druk gevoelige organen, niet gelijkmatig verdeeld zijn, maar in bepaalde gedeelten van het lichaam (bijv. vingertoppen, lippen, punt van de tong) in groter aantal voorkomen dan in andere. Welke van de vele zich in de huid bevindende organen voor de drukgewaarwording verantwoordelijk gesteld moeten worden, is nog niet met zekerheid uitgemaakt. Het staat wel vast, dat de meeste haarzakjes drukgewaarwordingen kunnen leveren, en verder is het zeer waarschijnlijk, dat de lichaampjes van Meissner eveneens deze functie vervullen. Ook mag aangenomen worden, dat de zich in de epidermis bevindende zenuwuiteinden gevoelig zijn voor drukverschillen.Hoewel soms ook bij lang aanhoudende prikkeling de drukgewaarwording merkbaar kan blijven, vooral wanneer de uitgeoefende druk sterk is, zijn anderzijds de organen voor de drukgewaarwording in hoge mate tot adaptatie in staat. Voorwerpen, die een permanente druk op het lichaam uitoefenen (bril, kleren, ring) worden na verloop van tijd niet meer waargenomen.
Lit.: M. V. Frey, Beiträge z. Sinnesphysiologie der Haut (Ber. sächs. Ges. Wiss. 49, 1897); J. Erlanger and H. S. Gasser, Electrical Signs of nervous activity (Philadelphia 1937); A. H. Holway and W. J. Crozier, Differential Sensitivity for somesthetic pressure (Psychol. Rec. 1, 1937); W. L. Jenkins and L. J. Stone, Recent Research in cutaneous sensitivity,II. Touch and the neural basis of the skin senses (Psychol. Bull. 38, 1941); A. Rey, Recherches sur la sensibilité cutanée normale et pathologique. Arch. de Psychol. (Genève, 30, 1943).
