in de Bijbel gewoonlijk het Zoute Meer of Cadmonietenzee (d.i. zee van de mensen uit het Oosten), door de Grieken en Romeinen het Asfaltmeer en door de Arabieren zelfs nu nog het Meer van Lot (Bahr Loth) genoemd, is een merkwaardig meer in het Z.O. van Palestina, waarvan de spiegel 394 m lager ligt dan die van de Middellandse Zee, terwijl de bodem 793 m beneden de spiegel van de Middellandse Zee is gelegen. Het meer is 76 km lang en in het midden 15,7 km breed, terwijl de oppervlakte 920 km2 bedraagt.
In het Z. is er een baai van ten hoogste 3,60 m diepte, die door een laag tongvormig schiereiland (El Lisan = de tong) van het meer wordt afgescheiden. De Jordaan en andere rivieren brengen er een aanzienlijke hoeveelheid water in, dat niet weder wordt afgevoerd, maar door verdamping verloren gaat. De Jordaan voert gemiddeld per dag 6,5 millioen ton water aan, d.i. een laag van bijna 1½ mm dikte van de Dode Zee. Deze zelfde laag gaat per dag gemiddeld ook weer door verdamping in de atmosfeer verloren, daarbij de — hoewel in geringe hoeveelheden — door de Jordaan in oplossing aangevoerde minerale zouten achterlatend. Vooral in het zuidelijk deel is het zoutgehalte van het water van de Dode Zee zeer groot; daar komt ten slotte ook het meeste zout tot kristallisatie. De waterspiegel ondergaat zowel jaarlijkse veranderingen (4-6 m), als die over langere perioden. Zijn lage, tussen berggevaarten besloten ligging veroorzaakt een hoge temperatuur, waardoor de verdamping sterk bevorderd wordt. Aan het Z.W. uiteinde van het meer verheft zich een berg van klipzout; aan de oostzijde treft men eveneens zoutblokken aan, alsmede warme bronnen en veel zwavel. Het water is zeer helder, doch bevat veel keukenzout, magnesiumchloride of bitter zout, calciumchloride en bromiumzouten, naast nog andere zouten (totaal 24-26 pct, waarvan ca ¼ keukenzout) en maakt vrijwel alle organisch leven in het water onmogelijk, hoewel niet geheel en al: o.a. leeft er in de Dode Zee een kleine (levendbarende) vissoort. Tegenwoordig worden uit het water van het meer verschillende zouten gewonnen voor de chemische industrie. Ook de oevers dragen geen of slechts een zeer schrale plantengroei; in de omgeving van het meer schijnt alles dood te wezen, vandaar de naam. Het soortelijk gewicht van het water is ca 1,166; een mens drijft er in en heeft zelfs moeite te duiken. Volgens de Bijbelse berichten zijn de goddeloze steden Sodom en Gomorrha weggezonken ter plaatse, waar zich thans de Dode Zee bevindt. De bergen van de westelijke oever behoren tot de krijtformatie en vertonen niet de geringste sporen van vulkanische werking, wel echter van veel bitumen, dat door de verrotting van organische stoffen, vooral van talrijke vissen, ontstaan is. Dit vloeibare bitumen verzamelde zich in spleten; na vervluchtiging van een deel bleef de taaie asfalt over en dit wordt nu door de golven losgespoeld en aan de oevers geworpen. Heden ten dage wordt het asfalt in groeven gewonnen. Het eerst wordt de naam Dode Zee bij Pausanias (150 n. Chr.) aangetroffen.H. A. BOMER
