Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

DALTONSCHOLEN

betekenis & definitie

genoemd naar de plaats Dalton in Massachusetts (V.S.), waar Helen Parkhurst in 1920 de eerste school van dit type stichtte, zijn lagere of middelbare scholen, waar het onderwijs voor een deel individueel, voor een deel nog in klassikaal verband wordt gegeven. In de klassikaal gegeven lessen wordt alleen die leerstof behandeld, die aan alle of aan de grote meerderheid van de leerlingen dient te worden uitgelegd en voorts dat gedeelte van de schooltaak, dat zich het beste voor mondelinge, klassikale behandeling leent.

Het overige deel van de leerstof wordt aan de leerlingen ter bestudering opgedragen door middel van wekelijkse of maandelijkse taken, die deels op school gedurende daarvoor in het lesrooster vrijgehouden uren, deels thuis moeten worden afgewerkt.Gestreefd wordt daarbij om de zelfwerkzaamheid van de leerlingen aan te moedigen en hun verantwoordelijkheidsgevoel te ontwikkelen. Bij de samenstelling van de taken wordt er op gelet dat er ruimte is voor eigen initiatief van de leerlingen ; zij hebben dan ook een ander karakter dan het huiswerk van de klassikale school. Doordat de leerlingen gedurende de Dalton-uren de vrije beschikking over hun tijd hebben, kunnen zij daarvan meer besteden aan de voor hen moeilijke vakken; het schoolstelsel werkt soepeler.

Nadat in verschillende landen Daltonscholen waren opgericht werd in 1924 door de Maatschappij tot Nut van het Algemeen een studiecommissie uitgezonden om de werkwijze en de resultaten van de Engelse Daltonscholen te bestuderen. In 1924 werd in een tweetal middelbare scholen in Den Haag en een lagere school te Amsterdam de methode in Nederland voor het eerst toegepast. Zij heeft hier geleidelijk een eigen vorm gevonden; het aantal Daltonscholen is — vooral na 1945 —groeiend. Het krachtige pleidooi voor meer individueel onderwijs, uitgaande van de voorstanders van Dalton- en Montessorischolen, heeft ook op de klassikale school invloed uitgeoefend.

DR S. C. BOKHORST

Lit.: H. Parkhurst, Education on the Dalton Plan; A. J. Lynch, Individueel Werk en het Dalton-plan (Haarlem 1924); L.

G. T. Bigot, P. A.

Diels en Ph. Kohnstamm, Scholen met losser klasseverband (1924); S. C. Bokhorst, Het Dalton Stelsel voor het M.O. en M.U.L.O. (Groningen 1924).

In BELGIË bestaan noch in het officiële noch in het bijzonder onderwijs scholen, waar het Daltonsysteem systematisch wordt toegepast. Sinds het leerplan L.O. 1936 evenwel is de gevolgde methode in talrijke klassen vaak met het Daltonsysteem verwant.

< >