is de oorspronkelijk deels Mongoolse (Ta Lai), later algemene benaming van de opperpriester van alle Boeddhisten die aanhangers zijn van het Lamaïsme, een geëvolueerde door magie beïnvloede vorm van het Boeddhisme, en die hem als incarnatie van de als god vereerde Boddhisattva Avalokiteévara beschouwen (z Boeddhisme). De Tibetaanse bronnen vermelden als eerste Dalai Lama dGe-hdun-grub-pa. De voornaamste Dalai Lama was de vijfde, Ngag-dbang b Lo-bzang (1617-1682), die naast de spirituele jurisdictie ook wereldlijke macht kreeg over een groot deel van Tibet, hem afgestaan door Gushri Khan.
Lhasa, de hoofdstad van Tibet, nam hij als residentie en begon de bouw van het grote paleis van de Dalai Lama, de Potala. Sedert het midden van de 18de eeuw staan Tibet en de Dalai Lama sterk onder invloed van China en wordt de regering eigenlijk door Chinese mandarijnen gevoerd. Volgens het geloof der Lamaïsten heeft de wedergeboorte van de Dalai Lama reeds als kind plaats en na het overlijden van een Dalai Lama wordt ook dadelijk, door middel van allerlei magische praktijken, naar de nieuwe incarnatie van de Boddhisativa gezocht. De Chinese regering heeft het lange tijd zo geregeld dat alleen kinderen uit haar bevriende families tot die waardigheid verheven werden.
De Tibetaanse titel van Dalai Lama is Gyalvarin-po-tche „Kleinood der Majesteit of der Overwinning”. Vaak bestaat naast deze Dalai Lama een tweede met gelijkaardige, ofschoon territoriaal mindere macht, als bijv. de Tashi Lama.H. VAN LOOY
Lit.: L. A. Waddell, The Buddhism of Tibet or Lamaism (London 1895, 2de dr. 1934); A. Grünwedel, Mythologie des Buddhismus in Tibet und der Mongolei (Leipzig 1900); Sir Ch.
Bell, The religion of Tibet (Oxford 1931) en Tibet, Past and Present (1924); G. Schulemann, Die Geschichte der Dalailamas (1911); Speyer, Het Lamaïsme van Tibet (Gids, 1911, no 9); Gh. Bell, Portret van de Dalai Lama (Antwerpen 1949).
