zijn bekend door de brief van Paulus, gericht aan de gemeente te Colosse, een stadje, dat aan de weg van Epheze naar het O. lag. Paulus richt zich in het bijzonder tegen het binnendringen van een dwaalleer (Col. 2:4, 8, 10), die ascetische verering van hemelmachten (engelen) aanbeval (2 : 8, 18, 20 v.v.).
Hiertegenover leert Paulus, dat Christus ver boven al deze machten verheven is, ja, dat in Hem de volheid van de Godheid aanwezig is en dat dan ook met Hem alle kennis nodig tot het heil van de mensen gegeven is. Daarom dient men zich geheel en uitsluitend aan Hem te houden. Wij hebben hier te maken met een vorm van syncretisme met astrologische bijmengsels. Op dit syncretisme reageert Paulus ook in de ongeveer gelijktijdig geschreven en zozeer aan deze brief verwante brief aan de Epheziërs.
Deze correspondentie, waartoe ook de brief aan Philemon behoort, doet ons het tweede front van Paulus’ werk kennen. Hij accentueert hier niet zoals in de brieven aan de Romeinen, de Corinthiërs en de Galaten de scheidslijn die er loopt tussen de Joodse geest en het Christelijk geloof, maar die tussen dit laatste en het min of meer heidense syncretisme, voorloper van de latere gnostiek.Daar deze brief door Paulus geschreven is, toen hij een gevangene was (4 : 18), kan hij geschreven zijn van Rome, Epheze of Caesarea uit. Daar Colosse in 60 n. Chr. door een aardbeving werd verwoest, kan deze brief niet later dan 59 door Paulus zijn verzonden. Rome is daarmee uitgesloten, want daar is de apostel vóór 60 niet geweest.
Was de brief te Epheze geschreven, dan waren er in cap. 4 ongetwijfeld meer groeten te wachten: Epheze lag immers vlakbij. Paulus was van 57-59 in bewaring in Caesarea. Van daar is deze brief geschreven, evenals Epheze en Philemon.
PROF. DR J. DE ZWAAN
Lit.: zie Inleidingen tot het N.T.; J. de Zwaan, De Efezenbrief van Paulus (1927).
