Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

CEREBELLAIR

betekenis & definitie

(bijv. naamw.), al wat in verband staat met het cerebellum (de kleine hersenen).

Cerebellaire verschijnselen

zijn ziekteverschijnselen die er op wijzen dat het cerebellum (= de kleine hersenen) ziek is. De meeste dezer verschijnselen zijn terug te voeren tot het verschijnsel der ataxie: „het onjuist schatten van de voor een bepaalde beweging noodzakelijke spierkracht” en de asynergie: „de onjuiste samenwerking der verschillende spieren bij samengestelde bewegingen”. De ataxie en asynergie komen bij lijders aan ziektehaarden in de kleine hersenen tot uiting in vrijwel alle bewegingen. Wanneer de ziektehaard slechts één helft van het cerebellum beschadigt, worden de cerebellaire verschijnselen veelal slechts aan de gelijkzijdige lichaamshelft waargenomen.

Zeer duidelijk ziet men de cerebellaire verschijnselen bij dronkenschap, waar zij worden veroorzaakt door een alkoholvergiftiging van de kleine hersenen. De dronkeman loopt, spreekt (lalt) en schrijft atactisch en asynergisch. Bij het pakken van voorwerpen grijpt hij mis of opent hij de hand veel te wijd, uit liggende houding kan hij moeilijk overeind komen, hij valt vaak, kan niet met aangesloten voeten stil staan (proef van Romberg) en is niet in staat snel afwisselend tegengestelde bewegingen te maken zoals openen en sluiten der vingers of het beurtelings met handrug en handpalm op tafel tikken (a- resp. dysdiadochokinesie).

Door de overeenkomst der verschijnselen kan het gebeuren dat mensen met een ernstige cerebellaire aandoening ten onrechte worden aangehouden wegens dronkenschap.

DR A. VERJAAL.

< >