(Charles de l’Escluse) Zuidnederlands plantkundige (Atrecht 19 Febr. 1526 - Leiden 4 Apr. 1609), werd in 1546 student aan de hogeschool te Leuven, waar hij in 1548 zijn licentiaat in de rechten behaalde. Daarop studeerde hij te Marburg, vervolgens te Wittenberg, waar hij zich op de medische wetenschap begon toe te leggen.
Daarna verbleef hij een jaar in Zwitserland en studeerde vervolgens van 1.551 -1554 medicijnen te Montpellier. De eerstvolgende jaren was hij in de Zuidelijke Nederlanden. In 1560 vertrok hij naar Parijs om daar zijn medische studies voort te zetten, maar twee jaren later keerde hij weer naar de Zuidelijke Nederlanden terug. In 1564 en 1565 maakte hij een reis door Spanje en Portugal; na zijn terugkeer schreef hij een flora van Spanje.In 1573 werd hij aan het hof van Maximiliaan II verbonden, als drossaard, en tevens belast met de inrichting van een medicinale kruidhof te Wenen. Na de dood van Maximiliaan II in 1576 werd hij niet in zijn hofambt gehandhaafd. In 1583 zag zijn flora van Oostenrijk het licht. Vijf jaren later verliet hij Wenen voorgoed en woonde te Frankfort totdat in 1593 zijn benoeming tot honorair professor in de botanie te Leiden volgde.
Onder zijn leiding heeft de Leidse academie-tuin een waardige inrichting en inhoud verkregen. Hij voerde veel planten in ons land in, o.a. de Paardenkastanje, de plataan, de snijboon, de schorseneer, de jasmijn en de tulp.
DR A. SCHIERBEEK
Bibl.: Franse vert. van Dodoens Cruydeboeck: Histoire des Plantes (Anvers 1557), met toevoegsel van Cl.; Antidotarium, Latijnse vert. van El Ricetlario di Firenze (Antwerpen 1561); Aroma tum et Simplicium medicamentorum apud Indos nascentium historia, Latijnse vert. van Garcia d’Orta’s Coloquios etc. (Antwerpen 1567); Rariorum aliquot stirpium per Hispanias observatarum Historia (ibidem 1576); De simplicibus medicamentis ex Occidentali India etc., Latijnse vert. van Nic. Monardes’ Historia Medicinal (Antw. 1574); Rariorum aliquot stirpium per Pannoniam, Austriam . . . observ. historia (ibid. 1583); Aromatum et medicamentorum in Orientali India . . . liber, Latijnse vert. van een werk van Cr. Acosta, Tractado etc. (ibid. 1582); Aliquot notae in Garciae Aromatum historiam, met mededelingen van Fr. Drake (ibid. 1582); Fungorum in Pannoniis observ. historia, het eerste geheel aan paddenstoelen gewijde boek, verschenen in Rariarum plantarum historia (1601); Exoticorum libri decem (Lugd.
Bat. 1605); de latere drukken van Dodoens Cruydboeck zijn door Cl. verzorgd en zeer uitgebreid. Vele der genoemde boeken beleefden herdrukken in vele talen.
Lit.: F. W. T. Hunger, Charles de l’Escluse (’s-Gravenhage dl 1, 1927, dl 2, 1943); Lettere inedite di C. de 1’E. a Matteo Caccini (Ed. da) P.
G. Conti (Firenze 1939).
