oorspronkelijk Brighthelmstone, is een stad (county borough) en tevens de meest bezochte badplaats gelegen in het graafschap Sussex, aan de zuidkust van Engeland, op 82 km van Londen gelegen. Zij is door spoorwegen met Londen, Portsmouth en Hastings verbonden en door de zgn. „amphibische spoorweg” (een in 1896 geopende electrische strandspoorweg op een ijzeren viaduct buiten het bereik van de vloed) met het er tegenoverliggende Rottendean.
Men meent, dat Julius Caesar in de nabijheid van deze stad aan land is gestapt. Zij werd gebouwd door de Saksische bisschop Brighthelmstone. Brighton was lange tijd een vissersplaats en telde in 1801 nog maar 7300 inwoners, terwijl dit aantal in 1946 gestegen was tot 143800. Het dankt zijn opkomst aan een Engels geneesheer, dr Rich Russell, die de geneeskracht van het zeewater daar ter plaatse roemde en aan de prins-regent, later koning George IV, die er in 1782 zijn verblijf vestigde.
De stad ligt gedeeltelijk op de helling van een heuvel, gedeeltelijk ook langs het strand, over een lengte van 4 à 5 km. Zij heeft een meer dan 6 km lange strandpromenade. Er zijn in zee twee pieren uitgebouwd, de Palace Pier (1899) 521 en de West Pier (1866) 350 m. Belangrijk is vooral het aquarium en het „Royal Pavilion”, een prachtig zomerverblijf in Oosterse stijl, van 1784-1817 door George IV gebouwd, naar het voorbeeld van het Kremlin, met een groot park.
Sedert 1850 is het de stedelijke concertzaal geworden. Het bevat daarnaast een geologisch en zoölogisch museum, een bibliotheek en leeszalen. Verder zijn er een schilderijenverzameling en de oude St Nicolaaskerk in Gothische stijl (14de eeuw). Stein House is het voormalige verblijf van mrs Fitzherbert (gest. 1837), de vrouw van George IV.
Het aantal vreemdelingen bedraagt er jaarlijks ca 100000.
Lit.: Ant. Dale, Fashionable Br. 1820-’60 (1948).
