(meningo-encephalomyelitis simplex enzoötica equorum), is een acute infectieziekte van paarden, die wordt veroorzaakt door een virus. Zij komt vnl. in Duitsland voor (vooral in de plaats Borna in Saksen).
Behalve de Bornase ziekte der paarden, zijn nog andere besmettelijke hersenontstekingen bekend, o.a. de Amerikaanse besmettelijke hersenontsteking der paarden; deze ziekte, waarbij verschillende virustypen gevonden zijn, veroorzaakt in Amerika soms enorme schade; in tegenstelling met de ziekte van Borna kunnen deze virustypen ook bij de mens gemakkelijk aanslaan. Tot deze rubriek van neurotrope-virusziekten bij dieren behoren voorts nog de louping-ill bij schapen (in Nederland niet vastgesteld; bekend in Schotland, Engeland en Ierland) en de Teschense ziekte der varkens (genoemd naar de plaats Teschen, waar zij het eerst werd waargenomen). Al deze en nog enkele daaraan verwante ziekten worden klinisch gekenmerkt door verschijnselen van ruggemergs- en hersenontsteking (sufheid of excitatie, verlammingen, dwangbewegingen).
Over de verspreiding van verschillende dezer ziekten is nog weinig bekend en een voorbehoedende enting ontbreekt meestal. Het verst is men gevorderd bij de Amerikaanse hersenontsteking der paarden; de overbrenging geschiedt door stekende insecten, het virus vermeerdert zich in de insecten en kan tot twee maanden in hun lichaam blijven leven. Het virus is te kweken in bebroede kippeneieren; van dergelijke besmette bebroede eieren kan een formolvaccin worden bereid waarvan de resultaten gunstig luiden.
PROF. DR JAC. JANSEN
Lit.: Hutyra, Marek, Manninger, Spezielle Pathologie und Therapie der Haustiere (1941).
