Middelnederlands bivake (= bijwacht) is de naam van de plaats, waar een troepenmacht te velde in de open lucht legert (bivakkeert), veelal met de bedoeling, dat zij onmiddellijk verzameld en strijdvaardig kan zijn. Daarom wordt een formatie aangenomen, zoals die voorheen ook voor de verplaatsing op het slagveld voorkwam, terwijl de man zijn wapens onder zijn bereik heeft.
Die formatie is, als practische verzamelvorm, bewaard gebleven. Door het aanleggen van bivakvuren tracht men de man enige warmte te verschaffen, tenzij ze, met het oog op het verraden der aanwezigheid van de legerende troepen aan de vijand, niet toelaatbaar zijn. Bivak- en politiewachten zorgen voor de veiligheid naar buiten en de orde van binnen.Het bivak was vroeger de meest voorkomende wijze van legeren te velde; de in de 18de eeuw in het Franse leger gebruikelijke tenten werden in de revolutieoorlogen afgeschaft en, later weer ingevoerd, na de eerste fazen van de oorlog van 1870-1871 niet meer gebruikt. Voor het in goede fysieke toestand houden van de troep is het slechtste kwartier te prefereren boven het beste bivak.
