Spaans geschiedschrijver (Medina del Campo 1492 - 1581), ging in 1514 naar de Nieuwe Wereld. Hij vergezelde Hernan Cortés.
Bij de verovering van Mexico nam hij als kapitein aan meer dan honderd gevechten deel. Tot beloning van zijn diensten kreeg hij in Guatemala een „encomienda”, een dorp waar hij belasting mocht heffen en waar hij zich metterwoon vestigde.In 1552 had López de Gómara in Zaragoza zijn Historia gener al de las Indias.... cov la conquista de México gepubliceerd. Diaz del Castillo las het werk; maar, zelf ooggetuige van de beschreven gebeurtenissen, was hij het niet eens met het standpunt van de auteur, die, ten einde Cortés te verheerlijken, de moed van diens metgezellen had verkleind. Hiertegen protesteerde Diaz del Castillo in de Verdadera historia de los sucesos de la conquista de la Nueva Espana, die eerst in 1632 naar een vrij gebrekkige copie door fray Alonso Remón werd uitgegeven. Het is het werk van een man van de daad, niet van- een geleerde. De stijl is wat ruw. Maar deze Historia is van veel belang voor de kennis van Mexico en het leven daar te lande, zoals het was bij de komst van de Spanjaarden.
Het boek geeft een schat van bijzonderheden over de godsdienst, de kunst, de zang en de dans van de autochthone bevolking. Het is in het Frans vertaald door JoséMaria de Heredia (4 dln, Parijs 1877-1887).
Bibl.: Teksten: Historia verdadera de la conquista de la Nueva Espaha, ed. E. de Vedia (Madrid 1853) in de Bib. de Aut. Esp., t. XXVI, Eng. vert. d. A. P.
Maudslay, 4 dln (London 19081912). Duitse vert. d. dr Julius (2 dln, Hamburg 1848).
Lit.: R. B. Gunninghame Graham, B. D. del C. (London 19I5>'
