Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 05-01-2022

Béarn

betekenis & definitie

is een gedeelte van het Franse dep. Basses Pyrénées*, aan de voet der Pyreneeën, nl. het gebied der Franse Basken.

Vroeger was het een afzonderlijke provincie met een oppervlakte van 4460 km2. Het noordelijk gedeelte bestaat uit onvruchtbare vlakten, welke door de Aspe, de Gave de Pau en de Gave d’Oloron worden doorsneden, in het Z. verheffen zich bosrijke en met sneeuw bedekte bergtoppen en in het midden vindt men vruchtbare en volkrijke dalen met vele wijngaarden en — in dit zachte zeeklimaat — grazige bergweiden. Behalve wijn levert het land maïs en tarwe; de veestapel omvat runderen, paarden en muildieren. De inwoners van dit gewest behoren merendeels tot de Gascogners, die van de Basken* verschillen. De hoofdstad is Pau; vroeger was het Benaharnum, dat in 845 is verwoest.Béarn viel onder Clovis aan de Franken ten deel, onder Chlotarius III (670) aan de hertogen van Gascogne en werd in 819 door Lodewijk den Vrome tot een burggraafschap verheven. Na de dood van Gaston VII (1290) kwam het land met Foix achtereenvolgens aan de geslachten Foix, Grailly en Albret. Jeanne d’Albret huwde in 1548 met Antoine van Bourbon en zo kwam Béarn aan haar zoon, die onder de naam Hendrik IV koning van Frankrijk werd. Door Lodewijk XIII werd het in 1620 voorgoed met Frankrijk verenigd. Van die tijd dagtekent de verdrukking van het Protestantisme, dat er sedert 1560 de heersende godsdienst was.

Lit.: Bourdeau, Ancienne Gascogne et B., 2 vol. (1861-’62).

< >