(1) of Ayrshire is een graafschap in het Z. van Schotland, aan de Ierse Zee. Het heeft een oppervlakte van 2931 km2 en telt (1931) 285 000 inw.
De hoogste berg is er de kegelvormige Knockdollian; de voornaamste rivieren zijn er de Ayr, de Irvine en de Doon. Het klimaat is vochtig. De bodem bestaat voor een groot deel uit veen, dat in de 18de eeuw werd ontgonnen, en thans voor een belangrijk deel als weiland in gebruik is. In het noordelijk deel, Cunningham, is de winning van consumptiemelk het meest van betekenis, in het zuidwaarts daarvan gelegen landschap Kyle de boter- en kaasbereiding. In het Z.O. heuvelland (Carrick) schapenhouderij, vnl. voor de slacht. Echter slechts ongeveer 10 pct van de bevolking bestaat van de landbouw; ⅛ vindt werk in de mijnbouw (steenkolen in het Irvinedal, en ijzererts in het gebied van de Doon.
Industrie is echter het belangrijkste bestaansmiddel; vnl. katoenspinnerij aan de boven-Irvine en kant- en metaalindustrie in Kilmarnock. Ook de visserij is er van belang. De hoofdstad heet eveneens Ayr.Lit.: J. Foster, Ayrshire (1915); W. Robertson, History of Ayrshire (Edinburgh 1894).
(2), de hoofdstad van het gelijknamige Schotse graafschap telt (1931) ca 37 000 inw.; het is gelegen aan de rivier de Ayr en is thans haven- en badplaats. Even ten Z. van Ayr ligt Alloway, waar de dichter Robert Burns werd geboren.