Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-10-2024

ARIOVISTUS

betekenis & definitie

koning der Sueben (Germaanse stammen aan de rechter Rijnoever), kwam in 71 v. Chr. de Gallische stam der Sequani te hulp tegen de Aedui (in Midden-Frankrijk).

Deze werden telkens door hem overwonnen, beslissend bij Admagetobriga (verm. 60 v. Chr.). Zij wendden zich om hulp tot Rome door hun afgezant Divitiacus; de Romeinen moesten wegens binnenlandse moeilijkheden deze hulp weigeren, maar door hun interventie staakte Ariovistus de vijandelijkheden en werd daarom als rex atque amicus (koning en vriend) van Rome erkend (59 v. Chr.). Hij had echter ondertussen de Aedui schatplichtig gemaakt en zich in het gebied der Sequani, in de tegenwoordige Elzas, gevestigd Toen Caesar in 58 v. Chr, als pro-consul naar Gallië kwam, de Helvetiërs, die een deel van Gallië wilden bezetten, had verslagen, en als bevrijder van de Aedui, Rome’s bondgenoten, optrok, bond hij de strijd met Ariovistus aan. wiens invloed in Gallië hij moest vrezen, en wiens krijgsmacht, tot 120 000 man aangegroeid, ook een bedreiging voor Italië kon worden.

Caesar bezette Vesontio (Besançon) en eiste de aftocht. Toen Ariovistus deze weigerde en onderhandelingen niet baatten, dwong Caesar hem tot de slag (in Boven-Elzas, volgens anderen in Beneden-Elzas, 58 v. Chr.). Door Caesar’s taktiek (de Romeinse reservetroepen onder Publius Crassus kwamen op het juiste ogenblik te hulp) werd Ariovistus verslagen. Hij vluchtte over de Rijn, zijn vrouwen werden gedood en hij stierf kort daarna. Enige Germaanse stammen bleven in de Elzas.

Maar een vestiging der Germanen in Gallië was door Caesar voor eeuwen afgewend. Zijn geschiedenis vindt men bij Caesar, De bello Gallico I 30-54.Lit.: Stoffel, Guerre de César et d’Arioviste (Paris 1891); E. Köstermann, Klio (1940) blz. 308-334; Rice Holmes, Caesar’s Conquest of Gaul, 2nd ed. (Oxford 1911); C. Jullian, Histoire de la Gaule, III (Paris 1909).

< >