Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-06-2022

Ammin-complexen

betekenis & definitie

worden de zeer talrijke complex-verbindingen, welke één of meer ammoniak-moleculen bevatten, genoemd. Een Grieks telwoord, ervoor geplaatst, geeft het aantal groepen NH3 aan.

Een voorbeeld is hexamminnikkelchloride (Ni(NH3)6)Cl2. Ammoniakaat heeft dezelfde betekenis, maar is niet in de officiële nomenclatuur opgenomen. Hoewel vrijwel alle metaalionen ammincomplexen kunnen geven, zijn deze toch alleen stabiel voor de hoger geladen, resp. de kleinere ionen, verg. (Li(NH3)1)Cl,(Ca(NH3)8)Cl2,(Al(NH3)»)Cl3.Deze ammincomplexen van de ionen met edelgasconfiguratie zijn relatief weinig stabiel, water treedt gemakkelijk voor ammoniak in de plaats en zo is de bereiding ook alleen mogelijk met vloeibare ammoniak of ammoniakgas.

Andere ionen, zoals Ag+, Cu2 + , Zn2 + , Cd2+, Ni2+ geven ook in water stabiele ammin-complexen, zodat de oplossingen van deze ionen geen blijvend neerslag geven bij het toevoegen van een overmaat ammonia.

Bijzonder talrijk en uitermate stabiel zijn vooral de ammin-complexen van driewaardig cobalt, chroom en van de platinametalen.

Evenals bij oplossing van verbindingen in water hydratatie optreedt resp. bij de dissociërende verbindingen als de zuren, basen en zouten de vorming van aquocomplexen, zo geschiedt hetzelfde bij het oplossen in vloeibare ammoniak, waarbij meestal ammin-complexen ontstaan, zeer vaak evenzo gelijktijdig met electrolytische dissociatie. Belangwekkend zijn de oplossingen van de alkalimetalen in vloeibare ammoniak, welke diepblauw gekleurd zijn. Gedefinieerde ammin-complexen zijn hierbij niet geïsoleerd, maar dit is wel het geval bij de aard-alkalimetalen (Ca(NH3)6). Over de constitutie, z complexen.

PROF. DR J. A. A. KETELAAR.

< >