Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 07-02-2022

Adriaan DORTSMAN

betekenis & definitie

of Dorsman, Nederlands architect en vestingbouwmeester (Vlissingen ca 1625 - Amsterdam begr. 8 Oct. 1682), werkte eerst als architect te Vlissingen, doch verhuisde ca 1667 naar Amsterdam, waar hij in 1672 poorter werd. Hij nam een onafhankelijke plaats in de i7de-eeuwse Nederlandse bouwkunst in, introduceerde de pilasterloze gevel en is aldus te beschouwen als een wegbereider voor de architectuur van de 18de eeuw.

Hij bouwde te Amsterdam: de Nieuwe Lutherse kerk aan het Singel (1668), het Walenweeshuis aan de Vijzelgracht (1669—’71), de grachtenhuizen: Keizersgracht 672-674 (1671) en Herengracht hoek Arm tel (1672, nu grotendeels verdwenen). Van zijn krijgsbouwkundig werk valt te noemen: vestingwerken langs de Vecht (iÖ73-’74) en te Naarden (IÖ78-’82, o.a. de in 1915 gesloopte Amsterdamse poort) en stadspoorten te Weesp.Lit.: Amsterdam in de 17e eeuw III (igoi-‘o4); A. A. Kok, Amsterdamsche woonhuizen (1941), hfdst. X.

< >