Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 05-01-2022

Adriaan banckert

betekenis & definitie

Nederlands vlootvoogd (± 1615 - Middelburg Apr. 1684), zoon van den volgende en afstammeling uit een bekend Zeeuws zeeheldengeslacht, werd in 1642 tot kapitein, in 1664 tot schout-bij-nacht, in 1665 tot viceadmiraal en in 1666 tot luitenant-admiraal bij de Zeeuwse Admiraliteit benoemd. Reeds in de eerste twee Engelse Oorlogen (1652-1654 en 16651667) behoorde hij tot de dapperste en kundigste bevelvoerders der Nederlandse vloot en in de Noordse Oorlog* (1655-1660) verwierf hij zich bijzondere roem, doordat hij in Mrt 1659 zijn op het eiland Hven vastgelopen schip geruime tijd tegen de aanvallen van 7 vijandelijke vaartuigen en 300 soldaten aan de wal verdedigde en het ten slotte behouden binnen Kopenhagen bracht.

Een blijvende plaats echter onder de grote Nederlandse vlootvoogden komt hem toe wegens de uitzonderlijk tactische gaven, waarvan hij blijk gaf in de 3de Engelse Oorlog (1672-1674). De Nederlandse overwinningen bij Solebay (7 Juni 1672) en Kijkduin (21 Aug. 1673) waren vooral te danken aan de meesterlijke wijze, waarop hij, De Ruyter’s bedoelingen begrijpende, met zijn Zeeuwen het veel sterkere Franse eskader van de Engelsen verwijderd wist te houden en zich tijdens de laatstgenoemde slag bovendien nog in de hoofdstrijd mengde. Zowel de vijandelijke ooggetuigen van zijn manoeuvres in die dagen als de moderne,metname de Franse zee-' historici zijn eenstemmig in hun lof over zijn beleid.Aangezien de Zeeuwse Staten hem wegens een nieuw „affront” in de oude strijd tussen Holland en Zeeland over de voorrang der respectieve gewestelijke vlagofficieren sedert 1674 niet meer in zee hebben gezonden, is Banckert gedurende zijn laatste levensjaren nog slechts in administratieve aangelegenheden bij zijn Admiraliteitscollege werkzaam geweest. Hij overleed te Middelburg en werd in de St Pieters- of Oude Kerk aldaar begraven.

DR J. K. OUDENDIJK

Lit.: J. C. M. Warnsinck, Twaalf doorluchte Zeehelden (Amsterdam 1941).

< >