Bitumen is de algemeene naam van eenige brandbare stoffen, die in den aardbodem aanwezig en meestal in de nabijheid van steenkolen- en bruinkolenlagen te vinden zijn. Zij onderscheiden zich door eene min of meer donkere kleur (bruingeel tot zwart) en door een eigenaardigen, teerachtigen reuk. Sommige zijn dun-vloeibaar en olie-achtig, zooals aard-olie (petroleum), andere dik vloeibaar of zelfs taai, zooals bergteer, en nog andere vast, maar niet zeer hard, zooals aardpek en aardhars. — Deze drie vormen gaan als ’t ware in elkander over, zoodat men hunne grenzen niet naauwkeurig bepalen kan; aardteer is een mengsel van aardolie en aardhars en is te dikker naarmate er meer hars in aanwezig is, terwijl die teer bij het indroogen (door verdamping of door oxydatie der olie) geheel en al in aardhars verandert.
Somtijds zijn de gesteenten van bitumen doordrongen en dragen den naam van bitumineuse gesteenten. Bitumen wordt op verschillende plaatsen in de Oude en Nieuwe wereld gevonden. Tot het aardhars behoort vooral het asphalt, — voorts het elateriet of veerkrachtig aardpek, het retiniet enz. Zie voort onder Aardhars.
