Ballast is de naam van een last, die ingenomen wordt door een ledig schip, om het kantelen te voorkomen. Door den ballast zinkt het vaartuig dieper in het water en komt tevens zijn zwaartepunt lager te liggen.
Tot ballast gebruikt men zand, gruis, steenen en ook wel eens zware voorwerpen, die men met voordeel op de plaats der bestemming van de hand kan doen, zooals steenkolen, zout, krijt, metselsteenen enz. Het brengen van ballast in het ruim noemt men “ballast schieten.”