Zwaartepunt (Het) is het aangrijpingspunt van de gemiddelde kracht uit alle zwaartekrachten, welke op de verschillende deeltjes van een ligchaam werken. Daar deze krachten eene loodregte rigting hebben en dus onderling evenwijdig zijn, is hare gemiddelde kracht gelijk aan hare som, alzoo aan het gewigt van het geheele ligchaam. Het zwaartepunt is derhalve dat punt, waarin het geheele gewigt van een ligchaam als vereenigd kan gedacht worden, zoodat het ondersteund moet zijn, bijaldien het ligchaam tegenover de zwaarte het evenwigt zal handhaven. Een opgehangen ligchaam is in stabiel evenwigt, wanneer het zwaartepunt zich loodregt onder het ophangspunt bevindt.
Daarop berust de methode om het zwaartepunt van een ligchaam op proefondervindelijke wijze te bepalen. Immers wanneer men het bij twee punten ophangt, dan is het zwaartepunt daar, waar de beide zwaartelijnen (loodregt op de oppervlakte der Aarde) elkander snijden. Bij ligchamen van regelmatige gedaante en gelijkvormigheid van massa kan men veelal het zwaartepunt geometrisch aanwijzen. Het zwaartepunt van een driehoek bijv. ligt in het snijpunt der regte lijnen, die de hoeken met het midden der zijden vereenigen, en men vindt dat van een veelhoek door dezen in driehoeken te verdeelen. Het zwaartepunt van eene pyramide of van een kegel ligt op de lijn, die van den top naar het zwaartepunt van het grondvlak getrokken wordt en wel op van de lengte dier lijn, gerekend van het grondvlak af. Bij ligchamen met een middelpunt, zooals de bol, de ellipsoïde enz., is dat middelpunt tevens het zwaartepunt. Bij een cylinder met evenwijdige eindvlakken ligt het zwaartepunt in het midden van de as en bij een parallelopipedum in het snijpunt der drie diagonalen. Zie voorts onder Evenwigt.
