Averrhoës, eigenlijk Ebn-Rosjd, een beroemd Arabisch wijsgeer, die zich vooral door zijne verklaring van Aristoteles een grooten naam heeft verworven, werd geboren te Cordova in 1149. Hij werd er de opvolger van zijn vader in het ambt van opperregter of Moefti-Khalif. Almansor riep hem in die betrekking naar Marokko, en toen de geroepene hier het regtswezen geregeld had, keerde hij terug naar Cordova.
Te gelijk met zijn roem vermeerderde echter het aantal zijner vijanden. Men beschuldigde hem van ketterij, de Khalif beroofde hem van zijne waardigheid en van zijn vermogen, en de geleerde man zag zich genoodzaakt om bij de Israëlieten, bepaaldelijk bij zijn leerling Mozes Maimonides, een ellendig leven voort te slepen.
Zijne armoede en de onverdraagzaamheid zijner landgenooten dwongen hem, om zich naar Fez te begeven. Hier werd hij voor eene geloofsregtbank gesteld en veroordeeld om zijne gevoelens te herroepen en openlijk te worden ten toon gesteld in de moskee.
Na dien tijd leefde hij te Cordova in groote armoede, totdat Almanzor hem naar Marokko terugriep en hem in zijne waardigheid herstelde. Hij overleed aldaar in 1217 of 1225.
Averrhoës had over godgeleerdheid en wijsbegeerte de lessen gehoord van Tophail, en in de geneeskunde die van Ibn-Zohr.
Hij was een ijverig volgeling van Aristoteles en slechts hier en daar naderen zijne gevoelens tot die der Neoplatonici, bijvoorbeeld in de leer der algemeene rede (ratio universalis), die hij van de bijzondere rede (ratio particularis) der menschen onderscheidde en als een zelfstandig wezen beschouwde.Zelfs den Koran verklaarde en wijzigde hij volgens de leer van Aristoteles, en hij werd alzoo de schepper van eene nieuwe godsdienstige wijsbegeerte, die aanleiding gaf tot vele ketterijen.
Ook bij de geleerde Christenen had hij een groot gezag. Bij deze ontstond strijd over zijne leer omtrent de eenheid der algemeene rede, totdat eindelijk paus Leo X het anathema uitsprak over haar en hare verdedigers. Op het gebied der geneeskunde hield hij zich desgelijks aan de theoriën van Aristoteles.
Zijn voornaamste geschrift was eene Arabische vertaling der werken van Aristoteles, met breede verklaringen voorzien. Zij was naar een Syrisch handschrift vervaardigd, en wij hebben er alleen de Latijnsche overzetting van behouden. Voorts gaf hij eene paraphrase van “De republiek” van Plato, benevens eenige andere boeken van wijsgeerigen en geneeskundigen inhoud.
