Wanneer iemand zich niet bevindt ter plaatse waar hij woont of in zijn dagelijksch bedrijf werkzaam is, dan verkeert hij in den toestand van afwezigheid. In regten noemt men iemand afwezig, die, voor de regtbank geroepen, in gebreke blijft, aldaar te verschijnen. In sommige gevallen van afwezigheid kan de betrokken persoon zich laten vertegenwoordigen, in andere zorgt de Staat voor zijne belangen. Voortvlugtige misdadigers worden bij verstek gevonnisd. Bij langdurige afwezigheid kan iemand dood verklaard worden, wanneer er regtsvermoeden van overlijden bestaat.
Men onderscheidt de afwezigheid in eene loffelijke (laudabilis, vooral in dienst van den Staat), in eene berispelijke (vituperabilis) en in eene onschuldige (indifferens), of ook wel in eene willekeurige (voluntaria), toevallige (casualis) en noodzakelijke (necessaria).
