graaf van Nassau, prins van Oranje, *29.1.1584 Delft, ✝ 14.3.1647 ’s-Gravenhage; zoon van Willem I van Oranje en Louise de Coligny; gehuwd (4.4.1625) met → Amalia van Solms-Braunfels. Nam deel aan verschillende veldtochten van zijn broer, stadhouder prins → Maurits; stond tijdens het → Twaalfjarig Bestand aan de zijde der remonstranten, maar ging niet in op de poging van Oldenbarnevelt om van de waardgelders de kern van een nieuw leger te maken waarvan hij de aanvoerder zou zijn; werd 1625 stadhouder van Holland, Zeeland.
Utrecht, Gelderland, en Overijssel en kapitein-admiraal-generaal van de Unie (1640 ook stadhouder van Groningen en Drenthe); kreeg de naam Stedendwinger voor zijn reeks stedenveroveringen (1627 Grol; 1629 ’s Hertogenbosch; 1632 Venlo, Roermond en Maastricht tijdens de Maasveldtocht; 1637 Rijnberk. Schenkenschans en Breda; 1644 Sas van Gent; 1645 Hulst), welke militaire successen Noord-Brabant en grotendeels Ned.-Limburg binnen de Ned. grenzen brachten; streefde in zijn binnenlandse politiek naar matiging van de tegenstellingen; zo werden de remonstranten met rust gelaten en konden zij 1634 zelfs een seminarium voor hun predikantenopleiding te Amsterdam openen. Hij vergrootte met succes zijn macht door de → Actes van Survivance; trok 1630 de buitenlandse politiek aan zich door het → Secreet Besogne; streefde naar samenwerking met Frankrijk. waarbij de Zuidelijke Nederlanden weer binnen de Republiek zouden kunnen komen (→ Offensief en Defensief Verbond), welke politiek door tegenwerking van de regenten mislukte. Was de eerste stadhouder die een hof hield, dat echter geen middelpunt van cultuur werd zoals vele buitenlandse hoven. De levenswijze aldaar vertoonde een sterk dynastieke trek en in de jaren na 1640 werd de buitenlandse politiek aan de dynastieke belangen ondergeschikt gemaakt. Frederiks aanzien steeg nog door de huwelijken van zijn kinderen: zijn zoon Willem (n) huwde met Mary Stuart, dochter van de Engelse koning Karel I. zijn dochter Louise Henriëtte met Frederik Willem van Brandenburg (de Grote Keurvorst), terwijl → Albertine Agnes met de latere Friese stadhouder Willem Frederik huwde.Litt. P.J.Blok, Frederik Hendrik, prins van Oranje (1926); P.Geyl, Oranje en Stuart 1641-1672 (1939); J.J.Poelhekke, Frederik Hendrik (1978).
