Geschiedenis Lexicon

H.W.J. Volmuller (1981)

Gepubliceerd op 03-08-2020

Offensief en Defensief Verbond

betekenis & definitie

gesloten 8.2.1635 tussen Frankrijk en de Republiek (Verdrag van Parijs), toen Richelieu zich openlijk in de Dertigjarige Oorlog mengde ter bestrijding van de Habsburgse erfvijand; door → Frederik Hendrik bevorderd om te trachten de Zuidelijke Nederlanden binnen de Republiek te brengen. Daartoe zou Frankrijk Spanje de oorlog moeten verklaren, maar Richelieu wilde de non-belligerentie met Spanje handhaven.

Frankrijk zou tot het plan verlokt moeten worden door een verdeling van de Zuidelijke Nederlanden. Richelieu begreep na lang aarzelen, dat, wilde men Habsburg ten onder brengen, er gehandeld moest worden en zo kwam tenslotte het verdrag tot stand. Er werd bij bepaald dat Frankrijk aan Spanje de oorlog zou verklaren; beide stalen alleen met wederzijdse toestemming over vrede zouden onderhandelen; de Zuidelijke Nederlanden (die immers Spaans waren) bevrijd zullen worden en wanneer zij binnen 3 maanden laten blijken daartoe te willen medewerken, zal men er een zelfstandige bondgenootschappelijke republiek van maken, behoudens enkele gebieden, die aan Frankrijk en de Republiek zullen komen. Moeten zij echter veroverd worden, dan worden zij volgens het reeds vastgesteld plan verdeeld (volgens een lijn van Blankenberghe naar Rüpelmonde en voorts langs de Zuidgrens van Brabant en Limburg), terwijl in de te verdelen streken de r.k. godsdienst alle rechten zou behouden die zij bezat. I.v.m. de verdelingsclausule wordt dit verdrag ook Traité de Partage genoemd. De militaire winst bleek voor de Republiek gering, maar politiek betekende het verbond een versterking van haar internationale positie.Litt. A.Waddington, La Rëpublique des Provinces Unies, la Franco et les Pays-Bas espagnols de 1630-1650 (2 dln. 1895-97).