Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

ZEESEDIMENTEN

betekenis & definitie

ontstaan op drieërlei wijze: door het bezinken van wat van het land in zee spoelt, door het bezinken van wat in zee waait en door het zinken van stervende planten en dieren en hun afval. Men zal het eerste (grint, zand en klei) vooral nabij de kusten waarnemen, het tweede (woestijn- en vulkaanstof) zal verder merkbaar zijn en pas op de volle oceanen zal het derde element in zijn zuiverheid te voorschijn treden.

Bij dit laatste zal men dan nog moeten onderscheiden tussen de afzettingen ontstaan door afbraak van de kustbewoners, waarvan de koralen de voornaamste zijn, die dus koraalzand leveren, en de afzettingen, welker karakter bepaald wordt door de in zo grote massa’s optredende plankton-organismen: radiolariënslib en diatomeeënslib (kiezel), globigerinenslib en pteropodenslib (kalk). Door de werkzaamheid van vele slik-eters wordt de bodem vaak door hun uitwerpselen bedekt, zodat men van coprolitische modder spreekt. In de gebieden ten slotte, waar weinig organische sedimenten voorkomen, vindt men een door ijzer- en mangaanverbindingen rood gekleurd kleiig sediment, ontstaan door ontbinding van vulkanische producten (puimsteen, vulkaanstof, ook van vulkanen op de zeebodem) en van cosmische of extraterrestre stoffen (meteorieten). Over het algemeen zal men ook allerlei producten van de afbraak en verdere chemische omzettingen van de oorspronkelijke sedimenten aantreffen: mangaanknollen, glaukonietkorrels, phosphaatconcrementen, phillipsiet enz.

< >