Engels dichter, tekenaar en grafisch kunstenaar (Londen 28 Nov. 1757 12 Aug. 1827), werd door zijn vader naar Pars’ tekenschool aan de Strand gezonden, later naar een graveur. Aanvankelijk was de Gothische stijl Blake’s ideaal, hij las zeer veel (Burke, Locke, Bacon en later ook Swedenborg).
Zijn jeugdgedichten werden door zijn vrienden in 1783 als Poetical Sketches uitgegeven. In 1778 vestigde hij zich zelfstandig als graveur en maakte Romney’s bewondering gaande. Catherina Boucher, dochter van een tuinman, met wie hij in 1782 huwde, was voor haar man een uitstekende hulp bij zijn bedrijf. In 1789 vond hij een soort hoogdruk op geëtste koperen platen uit, die naderhand door hem zelf gekleurd werden; aldus graveerde hij tekst en platen met uiterste nauwkeurigheid (de methode van „illuminated printing”). Zijn lyrisch talent werd langzaamaan overheerst door een bijna buitensporige belangstelling voor mystische visioenen en uitdrukkingswijzen. Hij sprak deze uit in onregelmatige versvorm en werd daardoor de voorloper van het moderne vrije vers.Tot zijn schoonste beeldende uitingen behoren de in 1795 ontstane reeks gekleurde prenten, glanzend van coloriet en groots van conceptie, o.a. ,, Nebucadnezar”, „God die Adam schept”, en „Newton”. Spoedig volgen zijn aquarellen (1797) en de fraaie kopergravures voor Young’s Night Thoughts. Zijn boeken gingen niet te best van de hand; het lange, onvoltooide mystieke dichtwerk Vala, or theFour Z°as werd eerst in 1925 volledig uitgegeven. Bij zekere William Hayley in Sussex voltooide hij de reeks gravures voor het leven van Cowper, doch keerde, driejaar later (1803), geestelijk uitgeput naar Londen terug. Het enige goede product uit die sombere dagen vormen de verluchtingen bij zijn semi-mystiek dichtwerk Milton. Tegenwerking, vooral van de plaatsnijder Cromek, maakte hem verbitterd en terneergeslagen.
Het verhaal van zijn tijdelijke geestesverduistering (1810-1817) blijkt echter onwaar. Tussen 1808 en 1818 schiep hij het machtigste van zijn symbolische gedichten, Jerusalem.
De gelukkigste periode doorleefde hij tussen 1818 en 1827. Zijn grootste illustratief werk, verluchtingen bij het hoek Job, ontstond tussen 1821 en 1824; daarna, terwijl hij reeds hevig aan galsteen leed, vervaardigde hij nog 100 illustraties bij Dante’s Goddelijke Comedie, waarvan hij er slechts zeven graveren kon.
Blake, lang miskend, behoort op het ogenblik tot de grootste figuren der Engelse dichten schilderkunst. Zijn figuren herinneren sterk aan die van Michelangelo en Rafaël, doch ze zijn minder gespierd en zwevender in stand en houding. Een systematische scholing heeft hij nooit genoten, en waarschijnlijk nooit naar levend model gewerkt. Zijn diep religieuze geest kantte zich tegen het rationalisme en het naturalisme, en toch is hij een van de meest natuurlijke figuren uit de gehele kunstwereld, ondanks zijn vaak abstruus mysticisme.
DR JOHN B. KNIPPING
Bibl. Voorn, werken: Songs of Innocence (1789) ; The Book of Thel(l789); The Marriage of Heaven and Heil (1793)» Songs of Experience (1794); America (1793): Visions of the Daughters of Albion (1793); Europe (1794); Urizen (1794); The Book of Los (1795); The Book of Ahania (1795)» The Song of Los (1795); en de reeds in de tekst genoemde werken.
Lit.: Biografie door Alex. Gilchrist (London 1863). Uitgaven: The Writings of William Blake (ed. Geoffrey Keynes, 3 din, London 1925) ; Poetry and Prose (ed. G. Keynes, London 1927).
Beschouwingen: Arthur Symons, W. Bl. (London 1917); P. Berger, W. Bh, mysticisme et poésie (Paris 1907); Allardyce Nicoll, W. Bl. and his poetry (London 1922); J. H.
Wicksteed, BI.*s Vision of the Book of Job (2de dr., London 1924) ; Bl.’s Innocence and Experience (London 1925); Max Plowman, An Introduction to the Study of Bl. (London 1927) î Osbert Burdett, W. Bl. (English Men of Letters Series, London 1927); W. Bl., Descriptive Catalogue, Philadelphia Museum of Art (Philadelphia 1939); Northrop Frye, Fearful Symmetry, a Study of W. Bl. (Princeton University Press 1947); Anth. Blunt, B.’s Pictorial Imagination, in „England and the Mediterranean Tradition”, Oxford Univ. Press (1945), biz. 193 e.w.; W.
P. Witcutt, B., a psychological study (1946) ; J. G. Davies, The Theology of W. B. (1948).
