Om de van haar verwachte informaties betreffende het weer te kunnen geven heeft een weerdienst een organisatie van waarnemingsposten te land en ter zee ten dienste staan, die telegrafisch (om het uur, of om de 3 of 6 uur) weerrapporten in een internationale cijfercode naar het centrale instituut doorgeven. De verschillende nationale weerdiensten geven deze weerrapporten ook aan elkaar door, via internationale verzamelstations. z meteorologie en Meteorologisch Instituut.
Het belangrijkste hulpmiddel van de weerdienstmeteoroloog is de weerkaart. Daarop wordt de inhoud der weerrapporten, die op één zelfde tijdstip betrekking hebben, ingevuld (ge„plot”) in de vorm van getalletjes en symbolen, zodanig dat degene die de kaart kan „lezen” bij elk waarnemingsstation een complete beknopte beschrijving van de ter plaatse op het onderhavige tijdstip gedane waarneming vindt.
Men noemt zulk een kaart ook, in onderscheiding van een klimatologische kaart, een synoptische kaart (z meteorologie). Zulke kaarten worden niet alleen getekend voor de op de grond gedane waarnemingen („grondkaart”), doch ook voor die van de hogere luchtlagen (aërologische kaarten, z aërologie). Voor een voorbeeld van een gedeeltelijk ingevulde en geanalyseerde weerkaart, z depressie.
De analyse van een weerkaart bestaat o.a. uit het tekenen van een lijnenpatroon (bijv. fronten, isobaren e.d.), dat een beeld geeft van de atmosferische situatie (luchtsoorten, drukverdeling e.d.) en van de stromingstoestand. De interpretatie van zulk een analyse geeft de diagnose van de toestand, waaruit door toepassing van meteorologische wetmatigheden en regels een prognose, een weersverwachting, kan worden afgeleid.
De weersverwachtingen kunnen vervolgens op vele verschillende wijzen worden bekendgemaakt aan bepaalde belanghebbenden of aan het publiek. Een van de voornaamste belanghebbenden is de luchtvaart. Vandaar dat er tegenwoordig op vliegvelden van enige betekenis ook een weerdienst aanwezig is; die in Nederland werken nauw samen met het K.N.M.I.
Indien speciale omstandigheden daartoe aanleiding geven, worden er bijzondere waarschuwingsberichten uitgegeven (voor harde wind of storm, stormvloed, ijzel, mist e.d.).
Een weerbericht noemt men in het algemeen elke regelmatig bekendgemaakte verzameling van weerkundige inlichtingen, zoals: weersverwachtingen, een weersoverzicht, eventueel weerkaartjes en dergelijke publicaties (verder z Meteorologisch Instituut).
PROF. DR P. GROEN
Lit.: z Meteorologie.
