Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

WALDECK

betekenis & definitie

(Waldeck-Pyrmont), een voormalig vorstendom, later republiek in Duitsland, bestond uit het eigenlijke Waldeck en Pyrmont, door Pruisisch grondgebied gescheiden. Het had een opp. van 1121 km2.

De bevolking was vnl. Evangelisch. Hoofdstad was Arolsen.GESCHIEDENIS

Een zoon van Widukind III, graaf van Schwalenberg in Lippe (1116-1139) verwierf ca 1150 het kasteel Waldeck; zijn nakomelingen noemden zich graven von Waldeck, werden in 1349 rijksgraaf en erfden in 1631 het graafschap Pyrmont. Graaf George Friedrich von Waldeck (31 Jan. 1620 - 19 Nov. 1692), veldmaarschalk in Hollandse dienst, werd in 1682 in de vorstenstand verheven; na zijn kinderloze dood werd zijn neef Friedrich (Anton Ulrich) in 1712 vorst van Waldeck. Waldeck behoorde 1807-’15 tot de Rijnbond, daarna tot de Duitse Bond. In 1867 trad het tot de Noordduitse Bond toe; met Pruisen kwam een verdrag tot stand, waarbij het bestuur in 1868 goeddeels in handen van deze staat kwam. De laatste vorst was Friedrich Adolph Hermann (Arolsen 20 Jan. 1865 - 26 Mei 1946), die 13 Nov. 1918 afstand deed. Waldeck was i9i9-29 een republiek en werd daarna met Pruisen verenigd.

Pyrmont was reeds sinds 1922 een deel van Pruisen. Hoofd van het geslacht is thans Friedrichs zoon Josias George Wilhelm Adolph (geb. Arolsen 13 Mei 1896), die in Wereldoorlog II S.-S. Obergruppenführer en generaal van de politie was en thans woonachtig is te Arolsen. Wijlen koningin Emma, de gade van koning Willem III, was een oudere zuster van zijn vader.

Lit.: A. A. Vorsterman von Oyen, Het vorstenhuis v. W. en P. (Utrecht 1879); A. Wagner, Die Geschichte W.’s und P.’s (Wildungen 1888); V. Schultze, Waldeckische Reformationszeit (903); Idem, Waldeckische Landeskunde (1909); Tijdschrift: Geschichtsblätter für W. und P. (1901-27, 24 dln).

< >