Drentse gemeente van 11.557 ha, met (1952) 5650 inw., v.w. (1947) 94 pct Prot., 2 pct R.K. en 4 pct andersdenkenden, ligt in het Z. op pleistoceen zand en afgegraven hoogveen, langs de Ruiner A, en langs ’t Oude Diep treft men laagveen aan. De bewoners leven van landbouw (gemengd bedrijf), pluimveeteelt, industrie, (zuivel, aluminium).
De gemeente is samengesteld uit een deel van de heerlijkheid Ruinen en uit het kerspel Echten-Pesse-en-Ansen, dat tot het dingspel Diever behoorde. Het dorp Ruinen met fraaie 15de-eeuwse kerk telt (1952) 2500 inw. Andere dorpen en buurten zijn o.a. Echten (400 inw.), Ansen (400 inw.), Rheebruggen (40 inw.), Stuifzand (675 inw.), Pesse (750 inw.), Nuil (90 inw.), Fluitenberg (500 inw.). Veemarkten worden gehouden in Apr. en in Oct., waaraan tevens een kermis verbonden is.Ruinen is een der oudste dorpen van Drente. Haar kerk was de moederkerk van die van Steenwijk. Er was sedert de 12de eeuw een Benedictijnenklooster gevestigd, dat in 1325 naar Dikninge (gemeente De Wijk) werd verplaatst. Met Ruinerwold vormde het een hoge heerlijkheid, die van het begin van de 15de eeuw tot 1795 in bezit was van de familie Van Munster.
Lit.: A. Sassen, Het Drents v. R., diss. Groningen (1953).
