Engels kardinaal en aartsbisschop (Sevilla 2 Aug. 1802 Londen 15 Febr. 1865) uit Ierse ouders, werd in 1828 professor in de Oosterse talen aan de Sapienza te Rome en een jaar later rector van het daar gevestigde Engelse College. Na het herstel van de R.K. hiërarchie in Engeland werd hij aartsbisschop van Westminster.
De daartegen gevoerde actie onder de leuze „No popery” kwam vrij spoedig tot rust, waartoe Wiseman’s schriftelijk beroep op het Engelse volk veel bijdroeg.Aanstonds zette hij zich aan het werk om de eeuwenlang verdrukte Katholieken weer aan het volle wetenschappelijke en sociale leven te laten deelnemen. Voor die emancipatie van het Katholieke volksdeel zocht hij steun bij de kloosterorden, gaf in navolging van de Oxford -beweging, die hij reeds tijdens zijn verblijf te Rome met grote belangstelling had gevolgd, na de oprichting van de Metropolitan Tract Society allerlei apologetische en godsdienstige geschriften uit, richtte scholen op, kwam op voor de belangen van de Katholieken in het door hem gestichte tijdschrift Dublin Review, verzekerde zich van de medewerking van talentvolle bekeerlingen en bezielde de Katholieke eredienst door strenge disciplinaire en liturgische voorschriften.
Al was Wiseman niet zonder gebreken en al lieten in het bijzonder zijn bestuurstalenten veel te wensen over, bij zijn dood had de R.K. Kerk in Engeland een heel ander aanzien gekregen.
Bibl.: Horae Syriacae (1828); Twelve Lectures on the Connection between Science and Revealed Religion (2 dln, 1836) ; Lectures on the Principal Doctrines of the Catholic Church (2 dln, 1836); Lectures on the Real Presence (1836) ; An Appeal to the Reason of the English People on the Catholic Hierarchy (1850); Essays (3 dln, 1853); Fabiola (1853, een roman uit de catacombentÿd) ; Recollections of the Last Four Popes (1858).
Lit.: W. Ward, The Life and Times of Card-. W. (2 dln,London 1897) ; Ma in de, Le card. W. et son action vis-à-vis des protestants (Bruxelles 1905); D. Gwynn, Card. W. (London 1929).
