is een dogmatisch-medisch stelsel, berustend op de veronderstelling, dat versterking van de natuurlijke geneeskracht van het lichaam alle storingen in de gezondheid kan opheffen. Zij neemt aan, dat ieder levend organisme over krachten beschikt, die beschermen tegen ziekteverwekkende invloeden.
Ziekte betekent volgens de natuurgeneeskundige een te kort schieten dezer krachten (vis medicatrix 'naturae van Hippokrates) bij verstoring van het physisch-chemisch evenwicht. Het natuurlijk genezend vermogen heeft geen bepaalde localisatie in het lichaam; er zouden dus geen plaatselijke ziekten bestaan. De localisatie van een aandoening wordt van secundair belang geacht; behandeling van het gestel, van de constitutie, is hoofdzaak. Er zijn vele oorzaken voor een onvoldoend genezend vermogen, bijv. ondervoeding, stoornissen in de bloedsomloop, ophoping van stofwisselingsproducten in het lichaam. Ook de acute ziektetoestanden ontstaan niet plotseling; ze zouden gewoonlijk lange tijd worden voorafgegaan door een „verontreiniging” van het lichaam, welke ook kan ontstaan door geneesmiddelen. De behandeling bestaat uit een verbetering van de functie der uitscheidingsorganen: laxerende middelen, darmspoelingen, stoombaden of inwikkelingen, die de zweetsecretie bevorderen, terwijl door dieet de toevoer van schadelijke stoffen wordt tegengegaan.
Daarnaast wordt door verschillende physische middelen getracht de bloedsomloop te bevorderen. Om ziekte te voorkomen dient men zich te houden aan een natuurlijke leefwijze, waardoor de natuurlijke geneeskracht zich zo goed mogelijk kan ontwikkelen. Het dieet is hierbij een voorname factor. Vlees en vis worden schadelijk geacht omdat hieruit urinezuur zou ontstaan, dat beschouwd wordt als oorzaak van vele ziekten (migraine, jicht, rheuma, asthma). Aan de bereiding van aardappels en groenten wordt bijzondere aandacht geschonken. Bovendien wordt een deel der groente rauw genuttigd. Over de samenstelling van de menu’s zijn de natuurgeneeskundigen het niet eens, hetgeen het grote aantal boeken bewijst, dat jaarlijks verschijnt om ons te leren hoe men gezond en lang kan leven. A. WESSELIUS-DE CASPARIS.
