is het vocht dat zich in de hersenkamers en tussen het harde en zachte hersenvlies bevindt. Dit vocht is glashelder en bevat slechts een minimale hoeveelheid cellen, eiwit, suiker en mineralen.
Het wordt gevormd in de plexus chorioideus, een orgaantje dat als een druiventrosje in de hersenkamers hangt. Van de hersenkamers vloeit het vocht door de aquaductus Sylvii naar de 4de ventrikel die door een opening in het dak in verbinding staat met de ruimte tussen het harde en zachte hersenvlies (subarachnoideale ruimte). Door de subarachnoïdeale ruimte omspoelt de liquor het centrale zenuwstelsel en vormt als het ware een beschermend waterkussen en waterbed waardoor de hersenen en het ruggemerg nergens in aanraking komen met het benige omhulsel van de schedel en het wervelkanaal. De resorptie van liquor cerebrospinalis vindt plaats in kleine orgaantjes, de granulaties van Pacchioni, die van de hersenvliezen uitsteken in de bloedsinus van het schedeldak. Voor een klein gedeelte geschiedt de resorptie ook in de zenuwscheden die de ruggemergwortels omgeven.De totale hoeveelheid liquor cerebrospinalis bedraagt ca 200 cm3. Onder ziekelijke omstandigheden kan de hoeveelheid vermeerderd of verminderd zijn. De productie en dus ook de resorptie bedraagt waarschijnlijk 200 à 300 cm3 per etmaal. De hierover opgegeven getallen lopen echter sterk uiteen. De druk van de liquor cerebrospinalis komt overeen met de veneuze bloeddruk. Zij is daardoor sterk afhankelijk van de lichaamshouding. In horizontale zij ligging bedraagt de druk ca 10 cm water. Ten gevolge van ziekten kan de samenstelling van de liquor cerebrospinalis sterk veranderen, in het bijzonder nemen het cel- en eiwitgehalte bij verschillende ziekten toe. Het liquoronderzoek is daarom zeer belangrijk, te meer waar het gemakkelijk afgenomen kan worden door een lumbale punctie of door een cisterne-punctie.
Liquorrhoea is liquorvloed, een verschijnsel dat zich soms voordoet als bij patiënten met een schedelbasisbreuk een scheur is ontstaan in het harde hersenvlies. Er kan daardoor een verbinding ontstaan tussen de subarachnoïdeale ruimte (de ruimte tussen het harde en zachte hersenvlies) en de neus of het oor, waardoor liquor cerebrospinalis uit een neusgat of uit de gehoorgang druppelt. Deze complicatie vereist grote zorg omdat zij gemakkelijk aanleiding geeft tot een ernstige hersenvliesontsteking.
