Engels beeldhouwer, tekenaar en ontwerper voor de Wedgwood-aardewerkfabrieken (York, 6 Juli 1755 - Londen 7 Dec. 1826), genoot, ziekelijk vanaf zijn prilste jeugd, slechts weinig schoolonderricht en vergaarde de meeste kennis op het atelier van zijn vader, die gipsmodeleur was, eerst te York, en sedert 1756 te Londen. Hier kwam hij in aanraking met de klassieke (Griekse) sculptuur.
Op jeugdige leeftijd raakte hij bevriend met Stothard, Romney en Blake, de „poet-painter”. In 1770 werd hij toegelaten tot de Royal Academy. Van kort daarna dateert zijn werkzaamheid voor Wedgwood, wiens producten hij op een hoger kunstzinnig plan bracht; zijn tekeningen uit deze tijd staan onder invloed van Bouchardon. Naast ontwerpen van reliëfs en kleinplastiek (medaillons in was) heeft hij zich ook op het gebied der monumentale beeldhouwkunst bewogen. Een verblijf te Rome (1787-1794), in gezelschap van zijn vrouw, en met financiële steun van Wedgwood ondernomen, deed zijn stijl aanmerkelijk rijpen. Tijdens een reis naar Parijs (1802) kwam hij in aanraking met het werk van Ingres*, waarvoor hij grote bewondering had. In 1810 ontving Flaxman een leerstoel voor beeldhouwkunst aan de Royal Academy, waarvan hij inmiddels ook lid was geworden. Flaxman is te beschouwen als een klassicist van onmiskenbaar Engels karakter, wiens blik gericht was op het oude Griekenland, de Egyptische en de vroeg-Florentijnse kunst, vóór Rafael. Hij was dus een Prae-Rafaeliet, nog voor deze naam bestond, en daarmee te beschouwen als voorloper van Ruskin.AR. SCHIPPERS
Lit.: Merkwaardigerwijs bestaat er geen standaardwerk over J. F. Zie: Allan Cunningham, Lives of the Most Eminent Br. Painters, dl III, blz. 290 (London 1830); E. Bersford Chancellor, Lives of the Br. Sculptors (London 1911); R. H. Wilenski, English Painting (London 1943); K. A. Esdaile, English Church Monuments, 1510-1840 (London 1946).
