naam, waaronder in Europa bekend is Aboe Abdallah Mohammed al-Idrisi, ook vaak genoemd al-Sjerif al-Idrisi, schrijver van een van de bekendste geografische werken in de Arabische literatuur (Ceuta 1100 - Palermo 1166). Hij bracht zijn studietijd in Spanje door en vertoefde later vooral aan het hof van de Normandische koning Roger II te Palermo op Sicilië.
Het werk, waaraan Idrïsi zijn vermaardheid dankt, draagt de Arabische titel Kitab Roedjar (Boek van Roger) of Noezhat al-Moesjtak en is in verscheiden handschriften overgeleverd. Het bevat een beschrijving van de gehele toenmaals bekende wereld uitgevoerd in opdracht van koning Roger, die daarvoor van heinde en verre inlichtingen liet verzamelen. De beschrijving volgt het van oudsher bij Arabische geografen bekende systeem van de „zeven klimaten”, waarbij ieder klimaat in tien secties is verdeeld. Zo valt zijn boek uiteen in zeventig hoofdstukken, bij elk waarvan een kaart van de betreffende sectie is gevoegd. Behalve deze kaarten bevatten de handschriften nog een ronde wereldkaart. Volgens de inleiding van zijn werk zijn deze kaarten reproducties van een op last van Roger vervaardigde zilveren tafel, waarop een kaart van de gehele bekende wereld volgens dit systeem is afgebeeld.
Inderdaad kunnen de zeventig kaarten van Idrisi aan elkander gepast worden en vormen dan een kaart, die grote gelijkenis met de kaarten van de Ptolemaeus-handschriften vertoont. Er bestaan ook enige handschriften van een uittreksel uit Idrisi’s werk, of uit een nog uitgebreider werk, dat deze volgens sommige bronnen in opdracht van Rogers opvolger Willem zou hebben gemaakt. Idrisi gebruikt als bronnen zowel de in zijn tijd verzamelde gegevens als de oudere Arabische literatuur, maar is zeer oncritisch. Niettemin zijn zijn beschrijvingen van de klimaten, waarin West- en Noord-Europa liggen, van groot belang; ook over het gebied van Nederland vindt men er enige aantekeningen.Bibl.: Voll. Franse vert. van Idrlsi’s verhandeling (2 dln, Paris 1831-1840), door A. Jaubert. Een gedeeltelijke uitgave van de Arabische tekst met Franse vertaling geven R. Dozy en M. J. de Goeje, Description de l’Afrique et de l’Espagne par Edrisi (Leyde 1866).
Verder bestaan er verscheiden uitgaven van onderdelen van het werk, terwijl een groot deel der bekende kaarten gepubliceerd is door G. Mi lier in Band VI van zijn Serie-uitgave Mappae Arabicae (Stuttgart 1926-1933).
Lit.: R. A. Brandei, Om och ur den arabiske geografen Idrisi (Akad. Afhandl. Uppsala 1894); K. Miller, Charta Rogeriana nebst Erlaut. zur Weltkarte des I. (Stuttgart 1928).
