Engels schrijver (Sharpham-Park, bij Glastonbury, Somerset, 22 Apr. 1707 - Lissabon 8 Oct. 1754), was een afstammeling van het grafelijk huis van de Desmonds. Hij studeerde rechten te Leiden en keerde vervolgens terug naar Londen, waar hij toneelstukken schreef en zelfs van 1735-1737 een eigen schouwburg exploiteerde.
Zijn eerste 2 stukken Love in Several Masks en The Temple Beau vonden veel bijval, doch zijn latere 28 blijspelen zijn, behalve Tom Thumb the Great (1730) in het vergeetboek geraakt. Nu werd hij advocaat. Maar het grote succes van Richardson met zijn roman Pamela (1740) deed hem, de geboren parodist, naar de pen grijpen en de enigszins twijfelachtige moraal van Pamela belachelijk maken in zijn The History of the Adventures of Joseph Andrews, and of His Friend Mr Abraham Adams (1742), een roman, die uitgroeide tot veel meer dan een parodie. Er was reeds aan voorafgegaan het anonieme An Apology for the Life of Mrs Shamela Andrews (1741), misschien ook van Fielding. Een jaar later volgden drie bundels Miscellanies, waarin de felironische schelmenroman The Life of Mr Jonathan Wild the Great. Hij bestreed de partij der Stuarts van 1745-1748 in The True Patriot en The Jacobite's Journal en werd, volgens boze tongen, daarvoor beloond met een aanstelling als vrederechter te Westminster. Maar hij toonde zich een onkreukbaar en voor zijn tijd zeer humaan rechter. Ondertussen schreef hij Tom Jones (in 18 boeken), de eerste Engelse roman met wel-overwogen structuur (1749) en als zodanig het model van nagenoeg elk Engels romanschrijver tot en met Hardy. Er is niet ten onrechte van hem getuigd, dat hij een Homerus was in proza (Byron) en, zonder Goethes veelzijdigheid, van Goethes statuur (Verwey). De eerste Nederlandse vertaling verscheen reeds in 1749. In zijn laatste roman — Amelia{ 1751) — zien wij zijn krachten verminderen. Zijn in hetzelfde Covent-Garden Journal wikkelde hem in meer dan één pennestrijd, o.a. met Smollett. Voor herstel van gezondheid reisde hij in 1754 naar Lissabon, schreef nog onderweg een humoristische Voyage to Lisbon (verscheen in 1755) en stierf kort na aankomst.Bibl.: First Coll. Edition (1762, meteen Essay on Fielding door Murphy); Henley’s Coll. Ed. (16 dln, 1903); Romans, verz. uitg. Shakespeare Head, 10 dln (1926).
Lit.: Biografieën door Laurence (1855) en Austin Dobson (1883); F. T. Blanchard, Fielding the Novelist; a Study in Historical Criticism (1926); W. L. Cross, The History of H. F. (Yale en O.U.P., 3 dln, 1918); F. P. van der Voorde, H. F. Critic and Satirist (1931); B. M. Jones, H. F. Novelist and Magistrate (1933); A. Digeon, Les Romans de F. (1923); G. Saintsbury, Prefaces and Essays (1933); H. Ronte, Richardson und F. (Leipzig 1935).