Nederlands schilder en graveur (Mühlbracht bij Venlo 1558-Haarlem 1 Jan. 1617), leerde in Duitsland Coornhert kennen en kreeg na 1577 te Haarlem les van hem in het graveren. Aanvankelijk werkte Goltzius naar anderen o.a.
Antonie Blokland, Stradanus en Maarten de Vos, doch na 1580 begon hij ook zelf te tekenen en uit te werken. Hij had toen een eigen uitgeverszaak en zijn werk werd overal verspreid. Goltzius was toen nog maniërist zoals bijv. Spranger ook was, doch door een reis naar Italië ging hij de Antieken meer direct navolgen en maakte hij ook kennis met de kunst van Rafaël zelf, waardoor er meer soberheid in zijn werk kwam.
In 1591 kwam Goltzius te Haarlem terug, waar hij te zamen met Van Mander en Cornelis van Haarlem een „Academie” oprichtte, die van groot belang was voor de verdere ontwikkeling van de Hollandse kunst. Eerst na 1600 begon hij te schilderen, aanvankelijk op koper, later op doek. In het Rijksmuseum te Amsterdam zijn van hem een Adonis en een Vertumnus en Pomona (van 1614). Als graveur had hij verschillende leerlingen als jacob Matham en Jacob de Gheyn.Lit.: Otto Hirschmann, H. G. als Maler (‘s-Gravenhage 1916); Idem, H. G. (Leipzig 1919, Meister der Graphik, Bd. 8); Idem, Verzeichn. d. graph. Werks v.
H. G. (Leipzig 1921).
