is een der bekende figuren uit de Duitse heldensage. Hij bracht (naar het Latijnse epos Waltharius manufortis uit de 10de eeuw verhaalt) zijn jeugd met de Bourgondische koning Gunther als gijzelaar aan het hof van Attila (Etzel), de koning der Hunnen, door, ontvluchtte van daar, vocht in de Elzas met de van de Hunnen terugkerende Walther van Aquitanië en verloor daarbij een oog.
Volgens het Nibelungenlied (ca 1200) is Hagen, nadat de strijd tussen Brunhild en Kriemhild is uitgebroken, een werktuig in de hand der eerste en doodt hij Siegfried op de jacht in het Oden woud. Later wordt hij met de Bourgondiërs door Kriemhild te gast genodigd; als dan de strijd in Etzelenburg uitbreekt, doet Hagen zich in de grote strijd als een der dapperste helden kennen. Eindelijk door Dietrich van Bern overwonnen, wordt hij geboeid voor Kriemhild gebracht en door deze, daar hij weigert de plaats van de verborgen schat der Nibelungen aan te wijzen, met Siegfried’s zwaard gedood. De figuur van Hagen beantwoordt aan die van Högni uit de Noorse heldensage (vgl. vooral de Atlakvipa in de Edda).
