of Gynaikokratie is een in 1861 door Bachofen* beschreven vorm van maatschappij, waarin de vrouwen heerschappij voeren. Hieraan zou vooraf zijn gegaan een periode van sexuele promiscuïteit, waarin de mannen de vrouwen en kinderen als slaven beschouwden.
Door een revolutie zouden de vrouwen eerst de godsdienst veranderd hebben en zich daarna van het gezag hebben meestergemaakt. Voortaan gaven zij zich aan die mannen, die zij zelf kozen en alleen wanneer zij dat wilden. De kinderen kenden hun vader niet, alleen wie hun moeder was stond vast, de afstamming werd derhalve alleen in de moederlijn bepaald (matrilineale afstamming). Deze gynaecocratie zou grondslag geworden zijn van het zgn. matriarchaat, waaruit zich dan later weer het vaderrecht zou hebben ontwikkeld. Hoewel de hypothesen van Bachofen zowel door tijdgenoten als door latere ethnologen afdoende zijn bestreden en hoewel een door hem beschreven gynaecocratie bij geen enkel volk is geconstateerd, is haar invloed op de volkenkunde toch groot geweest en nog niet geheel verdwenen.Lit.: T. J. Bachofen, Das Mutterrecht (Stuttgart 1861).
