markies, Italiaans letterkundige en politicus (Florence 14 Sept. 1792 3 Febr. 1876), was een centrale figuur van het intellectuele leven in Midden-Italië gedurende de eerste helft der 19de eeuw. Jong gehuwd, maakte hij na de val van het Keizerrijk reizen, die hem met de voornaamste schrijvers en denkers der diverse landen in contact brachten.
In 1821 was hij een der hoofdoprichters van het literaire tijdschrift de Antologia, waaromheen weldra figuren als Leopardi, Manzoni e.a. zich groepeerden; in 1841 stichtte hij samen met de Zwitser Vieusseux het Archivio storico italiano. Toen groothertog Leopold II van Toscane in 1848 zijn volk een constitutie wilde geven, vond hij Capponi vol vuur aan zijn zijde en koos hem zelfs tot zijn eersteminister. Reeds sedert 1844 blind, wijdde Capponi zich met succes aan deze kortstondige taak. Tegelijk zette hij zijn belangrijke historische studiën voort, waaruit na zijn aftreden de Storia della Repubblica di Firenze ontsproot (3 dln, 1875; 3de dr. 1888, vooral belangrijk voor de latere tijden). In 1859 stemde Capponi voor de unie van Toscane met Piemonte; in 1860 werd hij door Victor Emmanuel II tot senator benoemd.MR H. VAN DEN BERGH
Bibl.: C.’s geschriften van gemengde aard verschenen als: Scritti editi ed inediti (2 dln) in 1877; zijn correspondentie is door Carraresi uitgegeven (6 dln, 1882-99).
Lit.: M. Tabarini, G. C. (Firenze 1879); A. Reumont, G.
G. (Milano 1880); Giov. Gentile, G. C. e la cultura toscana del sec. XIX (Firenze 1922).
