Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

GANSKNUPPELEN

betekenis & definitie

was oudtijds een volksvermaak, waarbij de mededingers, te paard, te voet of in een boot, de kop van een aan de poten of in een korf opgehangen gans trachten af te knuppelen. In Frankrijk was het al in de 14de eeuw bekend.

Geschiedde dit met de hand of met een stok, dan sprak men van ganstrekken of gansslaan. Het ganstrekken, waarbij de kop van het dier moest worden afgetrokken, was vanouds in de Nederlanden zeer populair; Bredero maakt er in zijn Boeren Geselschap melding van en op etsen van jan Bol en Hans Savery vindt men het ganstrekken te water afgebeeld. Georges Eekhoud geeft in de novelle Kees Doorik (1883) een beschrijving van het gansrijden, zoals dat nog in het laatst der vorige eeuw te Hoevenen in de Antwerpse Kempen plaats vond. Oorspronkelijk was een levende gans het slachtoffer, maar later werd het dier vooraf gedood.

Het gebruik is tegenwoordig geheel uitgestorven.Lit.: K. van Nyen, De gans in de volksvermaken (Ned. Tschr. v. Volksk. 39 (1934), blz. 31-61).

< >