graaf (1537 - Culemborg 29 Sept. 1598), was een machtig en vermogend Gelders edelman, die vele heerlijkheden in Opper-Gelre en Limburg bezat (o.a. Wittem en Dalem) en die van zijn oud-tante het pas tot een graafschap verheven Culemborg en vele goederen daar en in de Betuwe erfde.
Op het kasteel Culemborg heeft hij zijn jeugd doorgebracht, zijn verdere opvoeding genoot hij aan het hof van landvoogdes Maria van Hongarije te Brussel, waar hij een prachtig huis bewoonde. Hij trad in krijgsdienst bij Karel V en onderscheidde zich bij St Quentin. Met Oranje stelde hij zich tegenover Granvelle, maar nam aan de actie geen belangrijk deel, doordat hij meest in Munster verbleef, zijn leenheer, de bisschop bijstaande. In zijn paleis werden wel de voorbereidingen voor het Compromis genomen en vele onderhandelingen gevoerd (vandaar dat Alva in 1567 gelastte dit huis met de grond gelijk te maken).
Hij nam ook deel aan de onderhandelingen te Breda, Hoogstraten en St Truyen en aan de aanbieding van het Smeekschrift. Gedurende de zomer van 1566 vertoefde hij te Culemborg en zowel hier als in zijn heerlijkheid Wittem stond hij na enige aarzeling niet alleen de predikatie van de Calvinisten toe (zijn eerste vrouw was een Lutherse, Duitse gravin), maar liet ook de beelden uit de kerken verwijderen. Tegelijk met Oranje week hij uit naar zijn Duitse bezittingen en nam van daar uit deel aan de aanvallen van de prins en Lodewijk van Nassau, die hij met troepen en geld ondersteunde. Pas in 1574 keerde hij naar Culemborg terug en stelde zich in dienst van de Staten van Holland.
Hij werd voorzitter van de Landraad en bevorderde de aanbieding van de souvereiniteit aan de prins; ook als gezant naar Engeland trad hij op. Na de Pacificatie werd hij lid van de ridderschap van Gelderland (welk gewest hij bewogen had tot de Pacificatie toe te treden) en had ook daar een werkzaam aandeel in de zaak van de opstand. De graaf van Leicester werd door hem met vreugde begroet èn om diens Engelse hulp èn omdat deze even Calvinist was als Culemborg zelf; toch bleef hij Maurits trouw ter zijde staan. Zijn graafschap Culemborg regeerde hij met toewijding en beleid; het vormde geen onderdeel van de Republiek.Lit.: G. D. J. Schotel, Floris I en Floris II van Pallant, graven van C. (Arnhem 1846).
