Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

ENANTIOBLASTAE

betekenis & definitie

is de naam van een orde van eenzaadlobbige planten (Monocotylen). Deze is nauw verwant met de Liliifioren, maar onderscheidt zich door atrope zaadknoppen, waaraan de naam ontleend is, omdat de kiem (blastè) nu tegenover (enantios) de aanhechtingsplaats van het zaad komt te liggen in plaats van er naast. Belangrijke verdere kenmerken zijn: het melige endosperm en de ligging van de embryonen naast het endosperm in plaats van er midden in.

De orde begint met vormen, die nog geheel aan het bekende Monocotylen-schema beantwoorden, met 3 kelkbladen, 3 kroonbladen, 3+3 meeldraden en 3 vruchtbladen, maar vele vertonen achteruitgang in het aantal der bloembekleedselen, meeldraden, vruchtbladen en zaadknoppen, zodat men ten slotte tot typen komt, die op grassen gaan gelijken. Aldus mag men de Enantioblasten zien als de schakel tussen Liliifioren en de Gramineeën. De bekendste familie is die van de Commelinaceeën*. Nauw verwant, maar gekenmerkt door 3 meeldraden en een 1-hokkig vruchtbeginsel, zijn de Mayacaceeën en de Xyridaceeën, kleine moerasplanten, vooral uit Zuid-Amerika. Meer op grassen gelijken de Eriocaulaceeën*, de met ca 300 soorten op het zuidelijk halfrond, vooral in Zuid-Afrika en Australië, voorkomende Restionaceeën en de Centrolepidaceeën, die wel het sterkst van al gereduceerd zijn en waarvan men in de warme en gematigde streken van het zuidelijk halfrond een 40-tal soorten kent, meest moerasof waterplanten. De fraaie houdbare bloeiwijzen van vele Restionaceeën worden voor het maken van droge bouquetten naar Europa uitgevoerd. In cultuur is Centrolepis temior (syn. strigosa) Roem. et Schuit, uit Australië.PROF. DR TH. J. STOMPS

< >