van een vuurmond noemt men de grootste schootsverheid, die het wapen met zijn grootste lading en met het daarvoor bestemde projectiel kan bereiken. De drachten van het oude geschut vallen tegen die van de moderne vuurmonden geheel in het niet en vooral de geschutconstructeurs na Wereldoorlog I legden zich toe op het uitermate vergroten van de dracht.
Men heeft van de eenheidslading, die een grote vereenvoudiging gaf, weer moeten afstappen omdat de voor de grootste dracht nodige vergroting der geschutlading, op kleinere afstanden vurend, nodeloos snelle slijtage aan de vuurmonden veroorzaakte en de baan te gestrekt werd, hetgeen voor kleinere afstanden veelal ongewenst was. Voor antitankgeschut geldt zulks niet, want hierbij vuurt men op zeer kleine afstanden met een gestrekte baan, met een bijzonder projectiel en met grote aanvangssnelheid.Schoot de lichte mijnenwerper aanvankelijk tot ca 1500 m, thans reikt zijn dracht tot 3500 m; het oude veldkanon van 7 cm kreeg een vermeerdering van dracht van ca 6 km tot 9 km. Het na Wereldoorlog I ingevoerde moderne kanon van 10 cm had een dracht van 17 km. Ook de drachten van het oudere geschut van middelbaar kaliber verkregen drachtsvermeerdering met enkele km, door vergroting van de geschutlading en invoering van slankere projectielen. Het moderne geschut van middelbaar kaliber kan een dracht halen van ca 20 km, dat der grootste kalibers, bijv. 35,5cm, een dracht van ca 45 km, en dat van 40,5 cm van ca 50 km.
Begrijpelijk is het, dat men deze drachten niet kan blijven opvoeren, daar vergroting der geschutlading, extra slijtage van de schietbuizen tengevolge heeft, wat o.m. aanleiding was tot de constructie van verwisselbare schietbuizen, doch ook de gehele vuurmondconstructie werd met het opvoeren van de dracht zwaarder en minder beweeglijk. Ook de trefkans op de uiterste afstand van de dracht werd ontoelaatbaar groot, zodat slechts geschoten werd op een ca 1 pct kortere afstand en dan nog op doelen van niet te kleine afmetingen.
Bij het raketprojectiel, de V1, V2 e.d., hing de vermeerdering aan snelheid — tijdens de beweging in zijn baan — en dus de vergroting van de dracht niet meer af van verzwaring van de geschutlading en geschutconstructie, waardoor de mogelijkheid ontstond ook op strategische doelen op afstanden boven de 50 km een vernielingsvuur te brengen.
Zo bereikte in 1943 een type V1 een dracht van 240 à 280 km; met een culminatiehoogte van ca 100 m van de op 13 Juli 1944 voor de eerste maal speciaal tegen Londen gebruikte V1 bereikten van de ca 8000 afgeschoten projectielen ongeveer 2300 het beoogde doel. Van 8 Sept. 1944 afgebruikte de Duitser de moeilijker te bestrijden V2, welk projectiel een dracht had van 320 à 420 km, met een snelheid van ca 1600 m/sec. en met een veel hogere baan, nl. een culminatiehoogte van 80 tot 100 km.
Thans is men bezig, door wijziging van deze V2 in een vliegtuigvorm met automatische piloot, nog grotere drachten te bereiken, nl. van ca 600 km.
LUIT.-KOL. F. A. J. DE KLERCK
