Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

DOUMERGUE, Gaston

betekenis & definitie

Frans staatsman (Aigues-Vives, dep. Gard, 1 Apr. 1863 - 18 Juni 1937), was eerst advocaat, daarna rechterlijk ambtenaar in Cochin-China en Algerië en werd in 1893 radicaal-socialistisch afgevaardigde.

In het kabinet-Combes (1902-1905) was hij minister van Koloniën. In de volgende jaren trad hij in andere kabinetten als minister van Handel en van Onderwijs op. In 1910 werd hij senator. Tot Juni 1914 was hij nog een keer premier en minister van Buitenlandse Zaken. Tijdens Wereldoorlog I was hij weer minister van Koloniën.In 1923 werd hij voorzitter van de Senaat. Het jaar daarop werd hij na het aftreden van Millerand als eerste Protestant tot president van de Franse Republiek gekozen.

Hij onderscheidde zich in die functie vooral door grote vriendelijkheid en een goed humeur. Na zijn ambtstijd leefde hij op zijn goed Tournefeuille bij Toulouse. Men riep hem echter in Febr. 1934, toen in Parijs de onlusten waren uitgebroken naar aanleiding van het Stavisky-schandaal, weer aan de regering. Het door hem gevormde nationale kabinet wist de rust te herstellen, maar toen Doumergue als uitvloeisel van wat gebeurd was, een grondwetswijziging voorstelde, die de minister-president de bevoegdheid moest geven, ook zonder toestemming van de Senaat de Kamer te ontbinden, werd deze als een poging tot „fascisme” verworpen. In Nov. 1934 demissionneerde Doumergue en trok zich te Tournefeuille terug. Hij heeft vele jaren de Suezkanaal-Maatschappij gepresideerd.

J. R. EVENHUIS

< >