Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

DORSEN

betekenis & definitie

is de bewerking, die zekere cultuurgewassen na het oogsten moeten ondergaan, om de zaden er van af te zonderen. De ouderwetse methode van dorsen met behulp van vlegels, gekromde stokken of zelfs paardenhoeven, wordt in Nederland nog slechts voor zeer kleine partijtjes toegepast.

Het dorsen geschiedt thans met dorsmachines. Aangezien het houden van een eigen dorsmachine voor vele boeren, in verband met hun bedrijfsgrootte, niet rendabel is, vinden in Nederland velen hun bestaan als zgn. loondorser. Deze bezitten één of meer dorsgarnituren, waarmede zij van de ene akkerbouwer naar de andere trekken, om het graan, de peulvruchten of de zaadgewassen te dorsen, het zaad te reinigen en het stro tot blokken of pakken te persen. Dikwijls zijn deze loondorsers er nog loonploeger bij. Ook bestaan in Nederland dors-coöperaties; de meeste werden opgericht ca 1927, toen nl. de Wegenbelastingwet van 30 Dec. 1926 van kracht werd, krachtens welke de tractors en aanhangwagens (dorsmachines, stropers, gereedschapswagen) van akkerbouwers en coöperaties vrij bleven van wegenbelasting, in tegenstelling met die van loondorsers. In die tijd is een zeer groot aantal van deze in wezen schijn-coöperaties opgericht, die later, toen de bepalingen ten aanzien van de wegenbelasting weer werden gewijzigd, weer even snel zijn verdwenen. In toenemende mate verschijnen in Nederland maaidorsmachines, waarbij het maaien en dorsen (speciaal bij graan) in één bewerking geschiedt, doordat de machine al maaiende en dorsende over de akker rijdt en het zaad schoon in de zak aflevert.

< >