Sir, Engels staatsman (Londen 4 Sept. 1843 - 26 Jan. 1911), bezocht na voltooiing van zijn studiën de V.S., Australië, Indië en Egypte. Als resultaat van deze reis publiceerde hij Greater Britain, a record of travel in English-speaking countries during 1866-1867 (2 dln, 1868; nieuwe bewerking: Problems of Greater Britain, 1890).
Dit werk won vele Engelsen voor een nieuw imperialisme, waarvoor hij in zijn verder leven een hooggestemd propagandist en voorvechter werd. Hij werd in 1868 lid van het Lagerhuis en in 1871 president van de „Local Government Board”, als hoedanig hij zeer radicale ideeën voorstond. Republikein in theorie was hij afkerig van elke revolutionnaire daad. Hij sloot zich nauw aan bij Joe Chamberlain en werd met deze opgenomen in Gladstone’s tweede ministerie (1880-’85). Hij had een belangrijk aandeel in de verdediging van de kiesrechtuitbreiding in 1884, maar toen daarna het ministerie ontslag nam, trok Dilke zich uit het openbare leven terug, omdat hij betrokken was in een echtscheidingsproces. In 1892 kreeg hij weer zitting in het Parlement, maar zijn oude kracht had hij verloren. Hij was tegen Home-Rule, gelijk Gladstone die voorstelde en verdedigde ook later steeds Chamberlain’s krachtig imperialisme. Radicaal bleef hij in sociale aangelegenheden, overtuigd voorstander van woningverbetering, uitbreiding der rechten van de vakverenigingen en de rechten van de vrouw.DR H. A. ENNO VAN GELDER
Bibl.: The present position of European politics (London 1887); The British army (London 1888); met S. Wilkinson: Imperial defence (London 1892); Problems of Greater Britain, 2 dln (1890); The British Empire (1899).
Lit.: S. Gwynn and G. M. Tuckwell, Life of Sir Ch. D., 2 dln (1917); verkort uitgeg. door Tuckwell (1925).
