Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

DESPARS, Nicolaas

betekenis & definitie

heer van Ten-Berge, genealoog en kroniekschrijver (Brugge 1522 - 29 Nov. 1597), behoorde tot een wijdvertakt patriciërsgeslacht van Doornikse origine, werd baccalaureus in de rechten en nam, naast de hoogste stadsambten, eveneens het voogdijschap waar over het bekende hospitium van de Potterie. Zijn tweede echtgenote was de dochter van Oranje’s secretaris en in zijn nalatenschap bevonden zich o.m. de geschilderde portretten van de prins en diens gemalin.

Zijn praalgraf in het voornoemde godshuis is voorzien van een Latijns epitaphium, alsmede van zijn wapen en zijn spreuk: „Tout vient despars”. Van zijn in 1569 door een onbekende vervaardigde afbeelding bestaat een kopie in de vermelde instelling, terwijl een reproductie er van in steendruk, samen met zijn handtekening in facsimile, te vinden is in het eerste deel van zijn pas in 1837-1840 gedrukte Cronycke van den lande ende graefscepe van Vlaenderen (405-1492). Dit geschiedverhaal, waaraan hij van 1562-1592 heeft gearbeid, werd vaak afgeschreven, nl. „het tweede bouck” (1482-1492) en bovendien verwerkt in de vierdelige Chronycke van Vlaenderen (Brugge ca 1725-1735; Franse bewerking door J. Donny, 1836-1843); wel is waar is het grotendeels naar vroegere kronieken opgemaakt, doch anderzijds is het, ofschoon, wat de taal betreft, tamelijk Brugs getint, in een zeer boeiende trant opgesteld en uit een stilistisch oogpunt ongetwijfeld een studie overwaard.DR W. VAN EEGHEM

Lit.: Bull. de la Commiss. Roy. d’histoire (Brux. 1901), 545; J. van den Gheyn S.J. en E. Bacha, Catalogue des Mss. de la Bibl. Roy de Belgique IX (Brux. 1909); J. Verdam, Middelned. Wdb. X (1930; Bouwstoffen, no 339); A. Maertens, Onze Lieve Vrouw van de Potterie (Brugge 1937), 157, 294, 527, 549.

< >